Columns

Het kantelen in de zorg

26 maart 2015, Supportbeurs

Was donderdag op de beurs Zorgtotaal en Zorg & ICT. Wat interessante programma’s gevolgd. Er waren goede sprekers, beleidsmakers uit de praktijk en uit de politiek.

Het probleem van de terugtredende overheid die taken overgeheveld heeft naar de gemeenten. Van hen wordt verwacht méér taken op zich te nemen voor minder geld. Dit betekent in de praktijk gewoon dat de zorg wordt doorgeschoven naar mantelzorgers en vrijwilligers.
Ze hadden het steeds over dat men anders moet gaan denken en we moeten streven naar een “kanteling” in de zorg.

Ik ben eens naar een lezing geweest van Jan Rotmans. Hij reist door het land met zijn verhaal over de kanteling en de transitie naar het anders denken.
“Het anders denken”. Ik vind dat altijd zo leuk, om die lui van de theorie dat soort dingen te horen roepen. Want hoe anders is dat denken nu eigenlijk?
Naar mijn bescheiden mening helemaal niet zo anders als dat Rotmans en velen met hem zouden denken of doen geloven.

Men denkt nog steeds in verhoudingen van kosten en baten. Waar men dan met name aan denkt is aan de kosten. De baten komen steeds meer in het gedrang.
Want kijkt men werkelijk hoe u en ik zich als gehandicapte staande kunnen houden in onze maatschappij?
Een maatschappij die steeds meer individualiseert en steeds meer de verantwoording over zijn wel en wee bij de gehandicapte legt.
En aan de andere kant juist de mogelijkheid om die verantwoording zelf te nemen steeds moeilijker maakt door van overheidswege een woud aan regels op te leggen.

Men stelt zich steeds de vraag hoe we de zorgkosten omlaag kunnen brengen. Men werpt steeds hogere drempels op voor zorgvragers om aan die zorg te komen.
Er is een enorm duur apparaat ingesteld zoals het CIS, die controleert of iemand wel of geen zorg nodig heeft volgens de door hen opgestelde criteria.

Is dat het kantelen waar ze het over hebben?
In plaats van dat men kijkt naar de zorgvraag. En nee, dan bedoel ik niet steeds maar de drempel te verhogen om zorg te krijgen, waardoor logischer wijze de vraag daalt. Ik bedoel eens creatief nadenken om de impuls naar de vraag naar zorg bij mensen te verlagen.

Simpel en logisch voorbeeld is opa van 85 die achter de geraniums zit en zich dood verveelt en in een negatieve spiraal terecht komt. Van zich slecht voelen naar alsmaar slechter voelen en dus een appel op de zorg gaat doen. Als hij bijvoorbeeld door welzijn geholpen wordt om zijn dag “zinnig” door te brengen denkt hij niet eens aan al zijn kwaaltjes.
Op korte termijn kost dit geld om dit goed in te richten maar op lange termijn bespaart dit veel geld omdat er minder van de professionele zorg gevraagd wordt.

Dit brengt mij op de keerzijde van de medaille van dat stukje welzijn; wie moet dat gaan doen? O zegt onze regering, de “nieuwe” participatiemaatschappij en -wet. Mantelzorgers moeten dit vrijwillig gaan doen.
Voelt u hem? Aan de ene kant individualisering en je eigen verantwoordelijkheden nemen en aan de andere kant moet je participeren en anderen vrijwillig bijstaan.
De groep die dat moet doen wordt steeds kleiner en heeft minder tijd. Ga er maar aan staan: werken, huishouden, kinderen goed opvoeden enz. en ook nog mantelzorg verlenen aan je hulpbehoevende naaste(n).
De vraag daarentegen wordt, mede door de vergrijzing, steeds groter.

Ja, je denken moet “kantelen”.
Maar kantelt het denken ook van de bank waar je torenhoge hypotheek loop? Een maandje niet betalen? Of mogen kinderen een maandje gratis naar de dagopvang?
En kantelt het denken van onze regering? Ik dacht het niet.
Beperking van de mogelijkheden om kosten voor kinderopvang af te trekken, beperking van de hypotheekrenteaftrek…

De mensen die de linkse partijen daar eigenlijk mee willen “pakken” hebben hier echt niet zoveel last van, maar juist wel die enorme groep middeninkomens.
Ja, ik ben er ook voor dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Maar hier wordt met twee maten gemeten; de sterkste schouders zijn in dit geval de schouders waarvan er de meeste van zijn in ons land en dat zijn de middeninkomens.

Kantelt u nog? Dan kantel ik met u mee…

Bekijk & lees alle columns door Roger van de Werff.

Ook interessant