Nieuws

Heel Nederland stond afgelopen oktober even op zijn kop. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hadden gemeenten in 2015 samen een zorgoverschot van maar liefst 1,2 miljard euro. Maar… is dat wel zo?

Conservatief begroten

Een zorgoverschot van in totaal 1,2 miljard euro. Daar kom je natuurlijk niet zomaar aan. Het CBS gaf als verklaring dat Nederlandse gemeenten vaak conservatief begroten. Ook zouden zij vaak slecht op de hoogte zijn van het aantal inwoners dat zorg nodig heeft. Zo kon het volgens het CBS gebeuren dat sommige gemeenten in 2015 een fors geldbedrag overhielden op hun budget voor Wmo en jeugdzorg. En dat overschot zou niet altijd naar zorg gaan…

Toen het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) kort na de CBS-publicatie per gemeente aangaf wat het overschot zou zijn, reageerde de een na de andere gemeente vol ongeloof en gaven zij aan dat zij zich niet herkenden in de vermelde cijfers.

Reconstructie

Onderzoek van Binnenlands Bestuur geeft een nieuwe kijk op bovenstaande informatie. De cijfers van het CBS zouden tot stand zijn gekomen aan de hand van gegevens van uitsluitend de gemeenten zelf. Uit een reconstructie van Binnenlands Bestuur blijkt dit echter niet het geval. De cijfers waarop de berekeningen van het CBS zijn gebaseerd zijn deels ook afkomstig van het ministerie van Binnenlands Zaken (BZK), waar nogal grove ramingen gehanteerd worden. Het werkelijke zorgoverschot zou dan ook geen 1,2 miljard euro maar maximaal 400 miljoen euro zijn.

Incorrecte afspiegeling

Arnhem kwam als één van de gemeenten naar voren waar een gigantisch zorgoverschot zou zijn. Wethouder Leisink kon zich daar absoluut niet in vinden en besloot e.e.a. grondig te onderzoeken. Hij achterhaalde, net als Binnenlands Bestuur, dat de cijfers die het CBS kreeg aangeleverd maar deels van de gemeente Arnhem afkomstig zijn en dat daarnaast het ministerie van BZK ook cijfers richting CBS verstrekte.

Realistisch totaaloverzicht

Leisink zegt daarnaast dat het CBS maar ‘een klein deel van de werkelijkheid laat zien’. De berekeningen van het CBS houden alleen rekening met jeugdhulp en zorg. Als je andere onderdelen, zoals cultuur en algemene ondersteuning ook zou meetellen, dan zou je een realistischer totaaloverzicht van gemeentelijke financiën krijgen. De rekensom van het CBS slaat volgens hem de plank volledig mis.

Vraag voor minister Schippers

Dat het zorgoverschot hoogstens 400 miljoen euro is past bij een eerder onderzoek uitgevoerd door Binnenlands Bestuur. Tweede Kamerlid Leijten heeft aan minister Schippers van VWS om opheldering gevraagd over de berekening van het zorgoverschot door het CBS en wil weten bij hoeveel gemeenten er foute cijfers zijn aangehouden.