Nieuws

Dat je niet in de auto mag stappen met een flinke slok op of onder invloed van drugs is iedereen wel bekend. Tegenwoordig is het ook gewoonweg ‘not done’ om te drinken en te rijden. Je kunt er rustig wat van zeggen als iemand met een slok op achter het stuur gaat zitten. De BOB campagnes kent iedereen wel.
Is dat anders als je iedere dag een paar doosjes vol pillen neemt zoals ikzelf?

Verbazingwekkend genoeg vraagt nooit iemand mij of dat wel kan, autorijden met mijn medicijnen. Iedereen stapt nog gewoon in mijn auto en schijnbaar vraagt niemand zich af of ik onder invloed ben. Ik heb geen blaastest in mijn auto zitten. Op dit moment liggen er op mijn nachtkastje vijf doosjes met een gele sticker erop:
“Dit geneesmiddel kan het reactievermogen verminderen.”

De Wegenverkeerswet zegt er het volgende over: “Het is een ieder verboden een voertuig te besturen of als bestuurder te doen besturen, terwijl hij verkeert onder zodanige invloed van een stof, waarvan hij weet of redelijkerwijs moet weten, dat het gebruik daarvan – al dan niet in combinatie met het gebruik van een andere stof – de rijvaardigheid kan verminderen, dat hij niet tot behoorlijk besturen in staat moet worden geacht.”

Met andere woorden: je mag geen voertuigen besturen als je onder invloed bent van een medicijn dat je rijvaardigheid vermindert. In de praktijk wordt het meten hiervan natuurlijk wel een probleem want hoe weet iemand überhaupt of ik onder invloed ben van een geneesmiddel? Hier bestaat geen standaardtest voor, zoals een blaastest bij alcohol. Voor geneesmiddelen bestaat er geen vergelijkbare limiet. En hoe werkt het in mijn geval wanneer je niet één medicijn neemt waarvan je redelijkerwijs kunt verwachten dat het de rijvaardigheid kan beïnvloeden maar vijf. Tellen deze bij elkaar op en hebben deze invloed op elkaar of moet je elk medicijn individueel bekijken?

Per jaar vallen er naar schatting 70 verkeersdoden en 1.600 gewonden door rijden onder invloed van geneesmiddelen. Maar in Nederland bestaat geen meldingsplicht van problemen met de gezondheid voor mensen die hun rijbewijs al gehaald hebben. Moet de buitenwereld beschermd worden tegen de eigenwijsheid van de gemiddelde patiënt die nog in de auto stapt en zou het verstandig zijn een meldingsplicht in te voeren? Als we een meldingsplicht wel in zouden voeren, komen we er dan achter dat deze doden en gewonden worden veroorzaakt door incidentele medicijngebruikers die zich ook dan niet melden? En komen we er dan achter dat de chronisch gebruiker zo gewend is aan zijn of haar medicatie dat het met die beïnvloeding van het reactievermogen wel meevalt en dat deze doden en gewonden nog steeds vallen. Of vallen de slachtoffers wel degelijk onder de gebruikers die vijf doosjes op hun nachtkastje hebben liggen en niet meer merken dat zij onder invloed zijn.

Soms is het duidelijk wanneer een ziekte de rijvaardigheid kan beïnvloeden, denk aan ziektes als epilepsie of oogproblemen. Maar veel vaker is het een grijs gebied. Want die vijf doosjes op mijn nachtkastje zorgen er misschien wel voor dat mijn reactievermogen beïnvloed wordt, maar die pillen in die doosjes zorgen er ook voor dat ik functioneer. Zonder medicijnen is het waarschijnlijk minder veilig voor mij om in een auto te stappen. Met stijve, gezwollen en pijnlijke ledematen in een auto? Liever niet! Want ook daar wordt mijn reactievermogen niet sneller van. Ik kan nu na vijf jaar stabiel medicijngebruik zelf in ieder geval niet meer merken dat mijn reactievermogen zo beïnvloed wordt dat het effect zou hebben op mijn rijvaardigheid.

Wat bepaald uiteindelijk of ik nog rijgeschikt ben, mijn reactievermogen of de gele stickertjes?
 
Bekijk & lees alle columns door Marieke van der Aalst.