Nieuws

Ondanks de inspanningen die zorgkantoren verrichten om misbruik en oneigenlijk gebruik van persoonsgebonden budgetten (pgb’s) in de langdurige zorg te signaleren en aan te pakken, worden er toch nog fouten gemaakt met pgb’s. Volgens de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)[i] is van maar liefst 1,7 miljard euro niet duidelijk of het bedrag onjuist of onrechtmatig is uitgekeerd. Accountants hebben daarom aan betrokken regionale zorgkantoren geen goedkeurende verklaring afgegeven.

Actieve rol zorgkantoor in verband met toekomst pgb-systeem

Het zorgkantoor heeft een spilfunctie om de toegang tot de langdurige zorg te bewaken en staat komende tijd voor grote uitdagingen. In iedere regio is er één zorgkantoor, dat nauw verbonden is aan de grootste zorgverzekeraar in die regio, maar toch zelfstandig zijn eigen taken uitvoert. Het zorgkantoor sluit bijvoorbeeld contracten met aanbieders van langdurige zorg (Wlz). Voor jou is het vooral belangrijk dat het zorgkantoor ervoor zorgt dat jij (of je kind) de zorg krijgt vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) die nodig is. Daarbij gaat het zorgkantoor na of je eventueel de zorg thuis of een pgb kunt krijgen als je dat wilt. Als het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) aangeeft dat je voor een Wlz-pgb in aanmerking komt, is het zorgkantoor ook de instantie die deze voor jou beschikbaar stelt.

De Nederlandse Zorgautoriteit vindt dat zorgkantoren een belangrijke rol spelen in het toekomstbestendig maken van het pgb-systeem. Belangrijke stappen daarin zijn het effectief bestrijden van fraude met zorggeld, het nauwkeurig(er) toezien dat zorggeld goed besteed wordt en dat de nodige zorg ook daadwerkelijk geleverd wordt. Het nieuwe pgb-systeem “portaal PGB 2.0”, dat momenteel nog in ontwikkeling Het overgrote deel van de zorguitgaven, zo’n 19,8 miljard euro, is overigens rechtmatig; maar verdere inspanningen zijn nodig om ook die 1,7 miljard aan (mogelijk) onrechtmatige uitkeringen verder omlaag te brengen. De ‘schuld’ hiervoor is niet helemaal aan de zorgkantoren te wijten; een deel van de onzekerheid rond de pgb’s wordt veroorzaakt door landelijke problematiek bij de uitkeringsinstantie Sociale Verzekeringsbank (SVB).

Oplossingen voor wie wacht op Wlz-zorg

De NZa heeft de afgelopen twee jaar verschillende signalen gekregen dat bepaalde uitvoeringsprocessen bij zorgkantoren niet goed verlopen. Zo ging het aanleveren van de gegevens van nieuwe cliënten bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK) niet altijd goed. Hierdoor kon het CAK de eigen bijdrage voor deze cliënten niet correct vaststellen en kregen zij met stapelfacturen te maken. De NZa merkt dat zorgkantoren werken aan oplossingen, maar schenkt in 2019 toch extra aandacht aan de uitvoering en interne beheersing bij zorgkantoren.

Ook zag de NZa afgelopen jaar nog te veel gevallen waarin de geleverde zorg ontoereikend is. De Wlz-zorg is over het algemeen goed toegankelijk; 99,26 procent van de mensen met een Wlz-indicatie krijgt ook daadwerkelijk Wlz-zorg. Toch zijn er ook wachtlijsten. De Zorgautoriteit ziet daarin het bewijs dat er spanning bestaat tussen zorgvraag en –aanbod en verwacht van elk zorgkantoor grotere inspanningen om de wachtenden zonder zorg (0,74 procent van alle mensen met een Wlz-indicatie) nog scherper in beeld te krijgen.

Kwaliteitsverbetering

De Zorgautoriteit vindt het tenslotte belangrijk dat elk zorgkantoor stuurt op de kwaliteitsverbetering van de langdurige zorg. Van een zorgkantoor wordt bijvoorbeeld verwacht dat ze het kwaliteitskader voor de verpleeghuiszorg invoert in de zorginkoop en dat ze passende afspraken maakt met zorgaanbieders die niet aan de kwaliteitseisen voldoen. De NZa zal in 2019 nog meer controleren of zorgkantoren hun sturende rol daadwerkelijk oppakken en of ze de middelen verdelen ten gunste van de kwaliteit van zorg voor Wlz-cliënten.

[1] Nederlandse Zorgautoriteit, samenvattend rapport Uitvoering Wet Langdurige Zorg door zorgkantoren 2017/2018, dec 2018.

[i] Nederlandse Zorgautoriteit, samenvattend rapport Uitvoering Wet Langdurige Zorg door zorgkantoren 2017/2018, dec 2018.