Arbeidsgehandicapten aan het werk: werkt het?
Een bemoedigend begin’, zo noemde staatssecretaris Klijnsma de cijfers die naar buiten kwamen over het aantal banen dat de afgelopen twee jaar is gecreëerd voor arbeidsgehandicapten. Maar zijn de cijfers echt wel zo bemoedigend als ze lijken?
Meer afspraken
Begin dit jaar trad de Participatiewet in werking; de wet die kansen moet creëren op de arbeidsmarkt om mensen met een beperking aan het werk te helpen. De inwerkingtreding van de wet heeft beslist veel in beweging gebracht.
Zo liet werkgeversvereniging AWVN in juni weten dat werkgevers en vakbonden vaker dan voorheen tot ‘vernieuwende’ cao-afspraken komen. In 2014 bevatte 33 procent van alle in de eerste helft van het jaar vastgestelde cao’s afspraken over arbeidsgehandicapten. In de eerste helft van 2015 ging het om meer dan de helft van de cao’s; een flinke stijging, dus.
Meer banen
Uit de cijfers die staatssecretaris voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Klijnsma begin juli bekendmaakte, komt een positief beeld naar voren. Zo zijn er volgens de statistieken in 2013 en 2014 bijna 11.000 banen bijgekomen voor arbeidsgehandicapten: 9.000 banen in de marktsector en 2.000 binnen de overheid.
Hiermee lijkt het scheppen van banen volgens planning te verlopen. In het Sociaal Akkoord staat dat tegen eind 2015 bedrijven in totaal 6.000 banen en de overheid in totaal 3.000 banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt moeten creëren.
Bemoedigend begin
De staatsecretaris noemde bovenstaande cijfers een ‘bemoedigend begin’. Ze doelt daarmee op het uiteindelijke einddoel van het akkoord, wat inhoudt dat er in de marktsector tot 2026 maar liefst 100.000 banen bij moeten komen en bij de overheid 25.000. ‘Iets wat absoluut noodzakelijk is’, zo onderstreepte ze, ‘als we willen dat arbeidsgehandicapten de kans krijgen om hun rechtmatige plek op de arbeidsmarkt in te nemen’.
Om het belang van de maatregelen te onderstrepen, gelden er vanaf 2017 sancties voor werkgevers die te weinig bijdragen aan het nastreven van de doelstelling. Wie te weinig gehandicapten in dienst neemt, kan vanaf dan rekenen op een boete van 5.000 euro voor iedere plek die niet wordt ingevuld.
Kritische kanttekening
De positieve stemming van staatssecretaris Klijnsma doet vermoeden dat de arbeidsparticipatie volgens plan verloopt. Toch moet er ook een kritische kanttekening geplaatst worden. Cedris, het platform voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, meldt namelijk dat in de ‘nieuwe’ banen vooral arbeidsgehandicapten zijn geplaatst die via een sociale werkplaats al aan het werk waren. Veel van de 11.000 nieuwe banen zijn dus in feite geen ‘nieuwe’ banen, maar vooral een verschuiving van werk. Het aantal mensen met een SW-indicatie dat werk had, nam in 2013 en 2014 maar nauwelijks toe (416 personen). En in feite, zo zegt Cedris, is dát de echte groei in werkgelegenheid voor SW’ers. Kotom; het ziet er naar uit dat er toch nog heel wat werk verzet moet worden om het gewenste aantal nieuwe banen te creëren.
