Buren durven geen mantelzorg te geven
De regels voor het toekennen van huishoudelijke hulp zijn strenger geworden. Een onbedoeld en wrang bijeffect is dat sommige mensen geen burenhulp meer durven te geven. Ze zijn bang dat hun buur dan niet meer voor formele hulp in aanmerking komt.
Ongewenst bijeffect
Uit keukentafelgesprekken tussen zorgaanvragers en gemeente wordt vaak duidelijk dat mensen geen structurele burenhulp willen vragen. Plus Magazine deed onderzoek onder 1300 lezers. En wat bleek? Mensen zijn soms huiverig om burenhulp te vragen of aan te bieden omdat ze bang zijn dat daarmee de kans op formele hulp kleiner wordt of zelfs helemaal verkeken is. De strengere regels die de gemeente hanteert bij het toekennen van huishoudelijke hulp lijkt dus een bizar bijeffect te hebben. Burenhulp wordt gezien als een riskante aangelegenheid… Een ongewenste situatie, die niet bijdraagt aan de totstandkoming van een passende zorgoplossing.
Vrijblijvendheid als voorwaarde
Van alle ondervraagden van vijftig jaar en ouder gaf bijna de helft (49 procent) aan wel bereid te zijn in noodgevallen burenhulp te bieden. In totaal verleende 13 procent van de respondenten tijdens het laatste jaar mantelzorg voor buren. Deze burenhulp varieerde van ritjes naar het ziekenhuis of de huisarts, boodschappen doen en koken tot ondersteuning bij noodgevallen. Tijdens het onderzoek gaven de meeste mensen aan deze burenhulp met plezier te verrichten. Het blijkt wel van wezenlijk belang dat het bieden van hulp op vrijwillige basis gebeurt. Bijna alle ondervraagden (97 procent) ervaren het als zeer onprettig als de zorg voor een buur van hun bijdrage afhangt.
Ruim driekwart van de ondervraagden geeft prioriteit aan de eigen gezondheid en meldt dat het animo om buren de helpende hand te bieden tot het nulpunt daalt als ze het idee hebben dat er misbruikt van hen gemaakt wordt. Bijna alle ondervraagden vinden het dan ook van essentieel belang dat er niet alleen een beroep wordt gedaan op buren, maar ook op de eigen familie- en vriendenkring. In de overweging om burenhulp te geven, speelt balans dus een belangrijke rol: het eigen leven moet gewoon doorgaan, de belasting mag niet te groot zijn en het moet niet voelen als een verplichting.
Erkenning voor burenhulp door overheid
Eerder dit jaar werd duidelijk dat mantelzorgers zich vaker dan gemiddeld langdurig ziekmelden. Veel mantelzorgers vrezen dat hun werkgever hen beschouwt als een ‘zeurpiet’ als ze beginnen over hun worsteling met de combinatie van werken en zorgen. Dit gevoel maakt het aankaarten van zorgverlof erg lastig. Overigens bleek uit onderzoek eerder dit jaar óók dat maar liefst 92% van de collega’s er geen problemen mee heeft om werk over te nemen van mantelzorgende collega’s.
Vanaf 1 juli 2015 komt er van de overheid een belangrijke erkenning voor mantelzorgers: vanaf die datum kunnen mensen die burenhulp geven bij hun werkgever aanspraak maken op zorgverlof. Zal deze erkenning een deel van de huiver die nu lijkt te ontstaan rondom het geven van burenhulp weg nemen?
