Nieuws

Vanaf 1 januari 2015 wordt een gedeelte van de AWBZ zorg overgeheveld naar de gemeenten. De cliënten weten wel iets over de veranderingen in de AWBZ, maar ze hebben nog totaal geen informatie gekregen over wat het concreet voor hen gaat betekenen. Krijgen ze in het nieuwe jaar wel dezelfde zorg?

Verdiepend onderzoek AWBZ zorg
De extramurale AWBZ zorg komt vanaf 2015 te vervallen en die zorg wordt overgeheveld naar de gemeenten. Voor begeleiding, dagbesteding, verpleging, persoonlijke verzorging, kortdurend verblijf en zorg met verblijf in de ggz moeten mensen dan aankloppen bij hun gemeente.

De AVI Cliëntenmonitor deed recent verdiepend onderzoek naar het cliëntenperspectief op de veranderingen in de AWBZ zorg. De AVI-cliëntenmonitor is deel van het programma ‘Aandacht voor iedereen’ dat in 2012 van start is gegaan en wordt gefinancierd door het ministerie van VWS.

Veranderingen AWBZ zorg nog niet helder
Uit het onderzoek blijkt dat ongeveer de helft van de geïnterviewden op de hoogte is van de veranderingen in de AWBZ zorg. In dat geval hebben ze vaak algemene informatie gekregen over wat er gaat veranderen. Wat de veranderingen voor henzelf gaan betekenen weten ze echter totaal niet.

Er is bijvoorbeeld nog veel onduidelijkheid over wie er recht heeft op welke zorg, hoe deze aangevraagd moet worden en wat de concrete veranderingen op individueel vlak zijn. De belangrijkste aanbeveling is dat er haast gemaakt moet worden om belanghebbenden concreet te informeren over wat de decentralisatie van de zorg voor hen gaat betekenen.

AWBZ zorg was al wankel evenwicht
Het blijkt dat de meeste cliënten en hun betrokken verzorgers heel tevreden zijn over de zorg die ze nu vergoed krijgen via de AWBZ. Het heeft ze vaak wel een hoop tijd en energie gekost om de zorg te regelen op een manier die voor alle betrokkenen prettig werkt. De huidige zorg is vaak een wankel evenwicht tussen professionele hulp, mantelzorg en zorg door vrijwilligers.

Velen vrezen dat de overheveling naar de gemeente zal betekenen dat ze afhankelijker worden van vrijwilligers en overbelaste mantelzorgers. De vraag is of zorg op vrijwillige basis wel garant staat voor de continuïteit en de kwaliteit, die veel cliënten prettig vinden en vaak ook nodig hebben.

Een aanbeveling van de Cliëntenmonitor is dan ook om serieus te kijken naar wat er verwacht kan worden van vrijwilligers en mantelzorgers. Een oplossing die wordt aangereikt is bijvoorbeeld om vrijwilligers alleen in te zetten onder begeleiding en verantwoordelijkheid van een professionele hulp.

Opvallend aandachtspunt: dagbesteding
In het onderzoek geven cliënten ook aan dat voor hen en hun mantelzorgers dagbesteding heel belangrijk is. Het is een manier om lotgenoten te ontmoeten, zich verder te ontwikkelen en toch iets zinnigs te doen te hebben. Voor de mantelzorgers betekent het een ontlasting. Voor veel mensen die zonder hulp nauwelijks de deur uit komen, is de dagbesteding hun enige contact met de echte buitenwereld. Het is dan ook belangrijk dat de behoefte aan dagbesteding individueel beoordeeld gaat worden en dat zowel individuele begeleiding als doelgroepgerichte dagbesteding blijven bestaan.