Goede toegankelijkheid is van nationaal belang

Het kabinet heeft aangegeven dat ze een goede toegankelijkheid van gebouwen en openbare ruimten als een zaak van nationaal belang ziet. Met een naar de Tweede Kamer gestuurde notitie loopt het kabinet vooruit op de Nationale Omgevingsvisie (NOVI), een lange termijnvisie op de toekomst en de ontwikkeling van de leefomgeving in Nederland.
Afwegen van belangen
De NOVI is erop gericht om in de snel veranderende wereld om ons heen nu al keuzes te maken voor een duurzame economische ontwikkeling van Nederland. Uitdagingen zoals bijvoorbeeld klimaatverandering en energietransitie, verstedelijking en bereikbaarheid vragen om dringende actie. Wanneer een lange termijnvisie voor de leefomgeving in Nederland ontwikkeld wordt, betekent dit continue het afwegen van verschillende belangen, die zowel op lokaal, regionaal als op nationaal niveau spelen.
Op veelvuldig verzoek van Ieder(in) staat de ‘goede toegankelijkheid van gebouwen en openbare ruimten’ nu ook in het rijtje met ‘zaken van nationaal belang’, waarmee bij het opstellen van de ontwerp-NOVI rekening gehouden moet worden.
De volgende stap is de verdere uitwerking van de ontwerp-NOVI, die begin 2019 zal verschijnen. Ieder(in) gaat toezien dat het kabinet concreet uitwerkt hoe ze dit nationale belang van goede toegankelijkheid gaat verwezenlijken.
Nederlands Keurmerk voor Toegankelijkheid
Het streven naar toegankelijkheid begint in onze samenleving een steeds groter draagvlak te krijgen. Daar dragen de groeiende bekendheid van het VN-Verdrag en de Week van de Toegankelijkheid die jaarlijks wordt gehouden ook aan bij.
Maar er zijn nog stappen te zetten voor gebouwen en openbare ruimten daadwerkelijk goed toegankelijk zijn. Zo wordt de Integrale Toegankelijkheidsstandaard (ITS) nog vooral voor nieuwbouw en grote renovaties toegepast en veel minder bij bestaande gebouwen.
Met de introductie van het Nederlands Keurmerk voor Toegankelijkheid (NLKT) is er een extra stimulans bijgekomen voor bedrijven, instellingen en gemeenten die voorlopig nog niet volledig aan de ITS voldoen, maar die er al wel voor hebben gezorgd dat ze in belangrijke mate toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Dankzij dit keurmerk onderscheiden ze zich als koplopers bij het stap voor stap volledig toegankelijk maken van de gebouwde omgeving. Het keurmerk werd onlangs nog aan de Ziggo Dome uitgereikt; een beloning voor al gedane inspanningen sinds 2016 om de toegankelijkheid van de concertzaal te vergroten.
Het NLKT-keurmerk wordt pas verstrekt na een uitgebreide toets van de toegankelijkheid van de entree, de goederen en / of diensten, de toiletten maar bijvoorbeeld ook van de assistentie en bejegening. Input hiervoor zijn de ervaringen van mensen met een beperking zelf, die ze via de Ongehinderd App kunnen doorgeven. Otwin van Dijk zei hierover: “Het Keurmerk wordt gevoed door de Ongehinderd App, met andere woorden ervaringen van mensen met een beperking zelf. Daarmee kunnen we invulling geven aan de norm, kunnen we de bewustwording aanjagen en gebruik maken van de ervaringen die mensen zelf hebben. En jongens, dan moet het toch lukken om Nederland echt binnen een paar jaar hartstikke toegankelijk te maken”.
Verkiezing Meest Toegankelijke Gemeente van Nederland
De Verkiezing Meest Toegankelijke Gemeente van Nederland is een ander initiatief dat de bewustwording vergroot rond de noodzaak om gebouwen en openbare ruimten goed toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. De verkiezing wil alle Nederlandse gemeenten inspireren, wakker schudden en aanmoedigen werk te maken van toegankelijkheid. En dat lijkt wel te kunnen lukken. Want al mag Hardenberg zich de ‘Meest Toegankelijke Gemeente van Nederland 2018’ noemen, ook de nummer twee Zwolle, is er alles aan gelegen om de toegankelijkheid te verbeteren. Zo werden daar extra maatregelen opgenomen in het actieplan Toegankelijkheid 2018 – 2019. Een Zwolse wetshouder verklaart hierover: “Wij vinden het belangrijk dat iedereen, met én zonder beperking, op een gelijkwaardige manier kan deelnemen aan onze samenleving. Dat begint ermee dat je ook op de plekken kunt komen waar de mensen en de activiteiten zijn”.
Digitale toegankelijkheid
Waar gemeenten wel een uitdaging hebben blijkt uit onderzoek *, is hun digitale toegankelijkheid. Nu steeds meer officiële zaken digitaal te regelen zijn, is het belangrijk dat mensen met een functiebeperking dit ook zonder problemen kunnen doen. Sinds 1 juli 2018 geldt het Tijdelijk Besluit Digitale Toegankelijkheid, dat eisen stelt aan het design van websites, apps,… van overheidsinstanties Met dit Besluit heeft Nederland invulling gegeven aan haar verplichting om de Europese richtlijn voor digitale toegankelijkheid uit 2016 om te zetten in nationale wetgeving. Hiervoor moeten ontwerp én content van overheidswebsites en –apps aangepast worden en bijvoorbeeld video’s ondertiteld of uitgeschreven worden. Websites die voor 23 september 2018 zijn gepubliceerd, moeten vóór 23 september 2020 voor iedereen in Nederland toegankelijk zijn. Websites die na 23 september 2018 zijn gepubliceerd, hebben slechts tot 23 september 2019 de tijd om hun toegankelijkheid op orde te hebben. Voor mobiele apps is de deadline op 23 juni 2021 gesteld.
* uitgevoerd door Stuurlui uit Utrecht