Hoeveel kost onze zorg eigenlijk?
In 2015 hebben we met zijn allen 95 miljard euro aan zorg uitgegeven volgens berekeningen van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS). In totaal is dit 14 procent van het Bruto Binnenlands Product. Per Nederlander is dat ongeveer 5.628 euro, een stijging van 0,4 procent ten opzichte van 2014. Toch blijken de uitgaven voor de zorg minder hard te stijgen (0,9 procent) dan de groei van de Nederlandse economie (1,7 procent). Waar gaat al dit geld naar toe?
Beperkte groei zorgkosten
Voor het derde jaar op rij stijgen de zorguitgaven minder hard dan de groei van onze economie. De stijging blijft in 2015 binnen de 1 procent. Dit was de limiet die het ministerie van Volksgezondheid had gesteld om de zorgkosten binnen de perken te houden. Sinds 2013 gelden er dergelijke afspraken tussen het ministerie en de zorgsector.
Waar wordt het geld aan besteed?
Met een aandeel van ruim 25% zijn ziekenhuizen en specialistenpraktijken de grootste slokop. De uitgaven groeiden vorig jaar met 1,5 procent tot een bedrag van 26,2 miljard euro. Ten opzichte van 2014 hebben we vorig jaar 3 procent meer uitgegeven aan geneesmiddelen: 5,4 miljard euro werd aan medicatie besteed in apotheken, drogisten en supermarkten. De grootste stijging komt op conto van asielzoekers. Gezien de grote toestroom van vluchtelingen in 2015 groeiden deze zorguitgaven met ruim 50 procent tot bijna 900 miljoen euro.
Dat de zorgkosten minder hard zijn toegenomen is vooral te danken aan dalingen in de uitgaven in de ouderenzorg, het lokaal welzijnswerk en de jeugdzorg. De uitgaven voor ouderenzorg kwamen op 17,3 miljard euro uit, een daling van 2 procent. Aan langdurige zorg is maar liefst 8 miljard euro minder uitgegeven. Je zou dus kunnen denken dat het overheidsbeleid om te bezuinigen en om mensen met een beperking en ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen, werkt. Maar wie er zelf mee te maken kreeg, heeft kunnen ervaren dat deze besparing negatieve consequenties heeft gehad voor de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg in deze domeinen.
Grote veranderingen in de zorg ook zichtbaar in uitgaven
De grote transities in de zorg in 2015 hebben ook hun weerslag in de cijfers van het CBS. Er zijn heel wat zorgtaken bijgekomen bij de gemeenten. Rijk en gemeenten dragen daardoor samen 5,5 miljard meer bij in de zorgkosten dan in 2014. Ook zijn sommige taken, zoals wijkverpleging en verzorging, uit de AWBZ gehaald en overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet. Via de Zorgverzekeringswet (zorgbelastingen, zorgverzekering en eigen bijdrages) wordt 3 miljard euro meer aan zorg gefinancierd dan in 2014.
Het CBS houdt overigens nog een slag om de arm: door de grote veranderingen in 2015 in de organisatie en financiering van de zorg, zijn veel cijfers nog niet definitief.
