Ik héb een beperking maar ik bén het niet
De 26-jarige Roos de Boer is onlangs afgestudeerd in de richting Maatschappelijk werk en Dienstverlening aan de Hogeschool van Arnhem Nijmegen (HAN). Ze houdt van uitgaan, cafés bezoeken en fietsen. De Boer heeft een lichamelijke- en energiebeperking maar kan heel veel dingen wel. “Ik héb een beperking maar ik bén het niet.”
De Boer: “Mensen zeggen wel eens ‘jeetje wat goed van je, dat je een studie hebt gevolgd en bent afgestudeerd’. Nou sorry hoor, maar dat vind ik vervelend. Ik heb wel een lichamelijke beperking maar dat betekent niet dat er automatisch iets mis is in mijn bovenkamer. Ik ben net als alle anderen. Iedereen heeft wel een beperking en dit is die van mij.”
Verandering in denken, doen en laten
Ze is één van de jongvolwassenen die deel uitmaakt van Wij Staan Op! Een beweging van jongvolwassenen met een levenslange en levensbrede lichamelijke en/of zintuiglijke handicap. Zij zijn ervaringsdeskundigen in het leven met een handicap. Het doel van Wij Staan Op! is een verandering in het denken, doen en laten in de Nederlandse maatschappij teweeg te brengen als het gaat om de (positie van) mensen met een beperking. Zij hebben een manifest geschreven met daarin twaalf stellingen die volgens hen voor onze samenleving belangrijk en sturend zijn. In deze stellingen hebben zij in begrijpelijke taal geformuleerd waaraan de gewenste veranderingen moeten voldoen. Dit manifest is gekoppeld aan het VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (IVRPH) dat onlangs is aangenomen door de Eerste Kamer. Nederland was één van de laatste landen die dit verdrag nog niet bekrachtigd had. Na jarenlange onderhandelingen gelden ook in Nederland extra afspraken over een meer gelijkwaardige behandeling van gehandicapten.
Nederland telt ongeveer 2 miljoen mensen met een beperking. Overheidsinstanties en (publiek toegankelijke) bedrijven moeten vanaf januari 2017 ook toegankelijk worden gemaakt voor mensen met allerlei beperkingen. Niet alleen voor rolstoelgebruikers, maar bijvoorbeeld ook voor blinden en doven. Om welke maatregelen het precies gaat moet in de wet worden opgenomen. “We zijn natuurlijk enorm blij dat het verdrag is aangenomen”, zegt De Boer. “Dit is waar we ons met zijn allen hard voor hebben gemaakt. Nu is het heel belangrijk dat we ook actief worden betrokken bij de uitvoering van de wet. Wij zijn tenslotte de ervaringsdeskundigen en wij weten wat we nodig hebben.”
Tijdens Support 2016 vertellen de leden van Wij Staan Op! over het VN-verdrag. Ze geven praktische uitleg over het verdrag en het gaat met name over de impact van het verdrag op het leven van Nederlanders met een beperking.
Nog niet goed geregeld
Dat het nog niet goed geregeld is in Nederland voor mensen met een beperking, dat kan De Boer beamen. Ze weet meerdere situaties te noemen waar bepaalde voorzieningen duidelijk verzonnen zijn door mensen die geen beperking hebben. Het nieuwe schoolgebouw bijvoorbeeld van de HAN. “Een belangrijke voorwaarde voor het nieuwe gebouw was juist, dat het heel toegankelijk moest zijn voor studenten met een beperking. Ook hier zie je dat de bedoeling vaak goed is, maar de uitwerking nog wel eens te wensen overlaat. Er is bij het invalidetoilet geen rekening gehouden met het feit dat een groot deel van de mensen met een beperking een begeleider nodig heeft om naar de wc te gaan; de wc was zo klein, dat er geen begeleider meer bij paste. En dit is nog niet aangepast.”
Sociale toegang
Maar, De Boer vecht samen met de andere jongvolwassenen van Wij Staan Op! ook voor een andere vorm van toegankelijkheid. Namelijk de sociale toegang tot de samenleving. “Ik heb het geluk dat ik niet rolstoelgebonden ben. Lopen kan ik wel, maar niet al te lang en je ziet aan mijn manier van lopen dat ik een beperking heb. Waar ik heel veel moeite mee heb, is dat mensen dan meteen denken dat ‘er ook wel iets mis moet zijn in de bovenkamer’. Die vooroordelen en hokjesmentaliteit, daar heb ik moeite mee. Als ik in een winkel kom, gaan sommige mensen meteen op een kindse manier met mij praten. Alsof dat automatisch nodig is. Ze kijken niet verder en hebben meteen hun oordeel klaar.” Nog een voorbeeld van een situatie die zij regelmatig meemaakt, is wanneer zij in haar rolstoel ergens aankomt en opstaat om een knopje van de lift in te drukken. “Mensen kijken naar mij alsof ik ineens kan lopen. Ik zie het ze zich afvragen: ‘waarom zit ze dan in een rolstoel?’” En dat is precies waar ze tegenaan loopt wanneer ze te maken krijgt met een overheidsdienst. “Bij de aanvraag van een nieuwe rolstoel of een ander hulpmiddel, moet ik keer op keer bewijzen dat ik een beperking heb. Terwijl zij eigenlijk uit moeten gaan van vertrouwen”, pleit De Boer.
Verschillende teams van WIj Staan Op! vertellen over het VN-Verdrag en de consequenties hiervan voor bezoekers van Support op woensdag 25 mei van 15.15 tot 15.45 uur, donderdag 26 mei van 12.30 tot 13.00 uur en vrijdag 27 mei van 15.15 tot 15.45 uur in de Jaarbeurs in Utrecht. Meer informatie over Wij Staan Op! is te vinden via www.wijstaanop.nl
Support 2016
Van woensdag 25 tot en met zaterdag 28 mei vindt Support 2016 plaats. Dit is de grootste, leukste en meest leerzame beurs in de Benelux voor iedereen met een fysieke beperking, hun omgeving en mensen die beroepshalve te maken hebben met de beperkingen die fysieke handicaps kunnen opleggen. De bezoeker vindt op Support veel informatie over het leven met een beperking en hoe je dit kunt vergemakkelijken. Maar je kunt vooral heel veel dingen zelf uitproberen. Test de nieuwste modellen rolstoelen, doe mee aan een van de vele sportclinics, maak een proefritje in een aangepaste auto of doe een rolstoel APK. Support heeft de nieuwste trends en innovatieve technieken. Compleet, branchebreed en representatief. Toegang is gratis. Meer informatie is te vinden via www.supportexpo.nl
Volg Support via Facebook