Inspirerende films over leven met een beperking

Kijken naar een film is als een soort teletijdmachine. Je ontsnapt even aan de realiteit van de dag en dompelt je onder in een verhaal of het leven van iemand anders. Maar soms laten ze je ook nadenken over je eigen leven, je bewust worden van je gevoelens of problemen en helpen ze je nieuwe perspectieven te vinden. In het grote aanbod van films vind je ook wel eens een pareltje waarin een personage met een beperking een (hoofd)rol speelt. Denk aan klassiekers als The Elephant Man (1980), Rainman (1988), My Left Foot (1989) en Born on the fourth of july (1989). Zin in een inspirerende movie-night? We zetten een elftal mooie, vrij recente films over leven met een beperking op een rijtje.
Must-see films over leven met een beperking
1. The Theory of Everything (2014)
The Theory of Everything is de biografische film van regisseur James Marsch over het leven van Stephen Hawking, de briljante wetenschapper die toen hij begin twintig was de diagnose ALS krijgt. De film is gebaseerd op de memoires ‘Travelling to Infinity: My life with Stephen’, van Jane Hawking. Ze vertelt hierin over haar huwelijk met Stephen. Acteur Eddie Redmayne heeft verschillende filmprijzen, waaronder een Oscar, gekregen voor zijn vertolking van de wetenschapper die zich weigert neer te leggen bij het perspectief dat hij nog slechts twee jaar te leven heeft. Hoewel de ongeneeslijke ziekte steeds meer grip krijgt op zijn lichaam en uiteindelijk ook zijn stem, blijft hij zijn wetenschappelijke werk voorzetten.
2. Still Alice (2014)
Hoe ga je als hoogleraar om met een ziekte als jongdementie , een variant van Alzheimer die op jonge(re) leeftijd begint? Hoe ga je om met het verlies van eigenbesef naarmate de ziekte vordert? Dat kom je te weten in de film ‘Still Alice’, die gebaseerd is op de roman van Lisa Genova. De auteur is zelf een voormalig neurowetenschapper die er met haar boek er bewust voor koos om het perspectief te belichten vanuit hoofdpersonage Alice. Wanneer de sterke, onafhankelijke en intelligente Alice Howland 50 jaar is, staat ze op het toppunt van haar carrière en krijgt ze te maken met het verval van haar geheugen. Ze moet omgaan met het feit dat ze als communicatiespecialist zelf haar eigen vermogen om te communiceren verliest. Het verhaal én ook de film is een integer en persoonlijk portret geworden. Actrice Julianne Moore heeft met haar rol als Alice verschillende filmprijzen in de wacht gesleept.
3. Les Intouchables (2011)
De Franse film ‘Les Intouchables’ is één van de pareltjes die je gezien moet hebben. Het is gebaseerd op het autobiografische boek van Philippe Pozzo di Borgo, een telg uit een aristocratische Franse familie en directeur van het champagnehuis Pommery, tot hij door een ongeluk bijna helemaal verlamd raakt. Het verhaal zoomt in op de opmerkelijke vriendschap die ontstaat tussen de rijke man en zijn persoonlijke verzorger Driss, een jonge ex-misdadiger uit een Parijse buitenwijk. In de film worden de hoofdrollen vertolkt door François Cluzet (Philippe) en Omar Sy (Driss).
Het verhaal van de film is grotendeels waargebeurd. In werkelijkheid is de persoonlijke verzorger geen zwarte Senegalees genaamd Driss maar een Algerijn genaamd Abdel Sellou. Wanneer je graag meer wilt weten over het waargebeurde verhaal, dan zijn de boeken van Phillipe Pozzo di Borgo ‘Onaantastbaar’ en ‘Een onverwachte vriendschap’ zeker aanraders. Maar ook verzorger Abdel Sellou heeft een boek geschreven, ‘Jij veranderde mijn leven’, waarin de vriendschap met Phillipe aan bod komt.
4. Me Before You (2016)
De film ‘Me Before You’ is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van schrijfster Jojo Moyes. William Traynor (Sam Claflin) is door een motorongeluk vanaf zijn nek verlamd en brengt zijn leven door in een elektrische rolstoel. Hij vult zijn dagen met niets doen, hij kan het leven met een beperking maar moeilijk accepteren. Voor het ongeluk was hij een succesvolle jongeman met een avontuurlijk leven, maar sinds het ongeval kan hij alleen nog zijn hoofd en rechterhand een beetje bewegen. Zijn apathische bestaan krijgt echter een boost als hij de sympathieke Louisa Clark (Emilia Clarke) ontmoet. Zij doet hem weer meer zin krijgen in het leven, al houdt hij vast aan zijn wens van een actieve levensbeëindiging in Zwitserland. Naast het romantische tintje, gaat deze film over zelfbeschikking en respect voor de keuze van een persoon met een beperking.
5. Don’t worry, he won’t get far on foot (2018)
Na een ongeval kan je leven ineens helemaal op zijn kop staan. Dat ervaart John Callahan (gespeeld door Joaquin Phoenix) wanneer hij op zijn eenentwintigste na een wilde nacht feesten een auto-ongeluk krijgt en voor de rest van zijn leven in een rolstoel belandt. Callahan was al vanaf zijn veertiende aan de drank en moet ook na zijn ongeluk dealen met zijn alcoholverslaving. Toch slaagt hij erin een nieuwe liefde te vinden… Letterlijk, het meisje Annu (Rooney Mara), maar ook figuurlijk: hij wordt een bekend cartoonist. Hij tekent zijn tegendraadse, sarcastische cartoons door een stift tussen beide handen te klemmen. De titel van de film verwijst ook naar één van de zinnetjes bij een prent, waarin enkele cowboys op de prairie halt houden bij een lege rolstoel. De sarcastische humor van Callahan laat je tijdens de film herhaaldelijk flink lachen, terwijl er eigenlijk niets te lachen valt.
6. Patients (2016)
De Franse film ‘Patients’ gaat over Ben (Pablo Pauly), een basketballer die na een duikongeluk zwaar gekwetst en gedeeltelijk verlamd is. Hij moet leren leven met een beperking. Na zijn aankomst in het revalidatiecentrum moet hij accepteren dat hij niet veel meer zelf kan doen. Hij kan zichzelf niet meer wassen en aankleden, niet meer stappen en basketbal spelen. Tijdens zijn revalidatie komt hij in aanraking met andere mensen die in hetzelfde schuitje zitten. Samen moeten ze leren geduld te hebben en opnieuw leren leven. De situaties staan dichtbij de realiteit, waardoor de film geloofwaardig en onderhoudend is.
7. The Sessions (2012)
Regisseur Ben Lewin, die in zijn jeugd aan polio leed maar grotendeels herstelde, wil met het verhaal van Mark O’Brien het taboe, stigma en de praktische barrières die mensen met een handicap kunnen ervaren rond sex, in beeld brengen. De film is gebaseerd op de autobiografische verhalen van journalist en dichter Mark O’ Brien. Mark brengt een groot deel van zijn dag door in een ijzeren long en besluit op 36-jarige leeftijd dat hij niet langer maagd wil zijn. Naast de seksuele ambities, zoomt het verhaal ook in op hoe Mark moet leren omgaan met zijn leven met een beperking en zijn zoektocht naar ‘kwaliteit van leven’. Door de grappige dialogen blijft de film toch ook luchtig. ‘The Sessions’ is door het publiek tot winnaar verkozen op het Sundance Festival in 2012.
8. Adios Amigos (2016)
Het seksuele thema komt ook in ‘ Adios Amigos’ aan bod, een Nederlandse roadmovie over drie vrienden met een beperking die net als iedere andere twintiger wel eens met iemand naar bed willen. Elke week gaan ze samen naar het zwembad om er (onder andere) naar de vrouwen te kijken. Omdat hun ouders het niet zien zitten, regelen de jongeren in het geheim een busje met een verzorger/chauffeur en vertrekken op vakantie naar Salou om daar te gaan feesten en hopelijk hun maagdelijkheid te verliezen. Ze komen er echter achter dat hun fantasieën niet zo gemakkelijk in de praktijk om te zetten zijn. Philip is volledig verlamd, Lars heeft een hersentumor en Joost is blind. Ze worden geconfronteerd met hun eigen afhankelijkheid en diepere angsten. Uiteindelijk gaat de reis steeds minder over seks en meer over vriendschap. De film is een remake van de Vlaamse film ‘Hasta La Vista’ (2011).
9. Mijn kleine grote Broer (2016)
Regisseuse Iris Hogendoorn koos ervoor om als afstudeerproject een film te maken over het leven met een verstandelijk gehandicapt persoon. Het verhaal gaat over Fien, die eens een dag niet op haar broer wil letten omdat hij altijd alle aandacht trekt met zijn stunts en ongemakkelijke gedrag. Als er echter een bedreigende situatie ontstaat, realiseert Fien zich dat ze toch ook niet zonder haar broer kan en leert te accepteren dat hij anders is dan andere broers. Regisseuse Iris heeft net als hoofdpersonage Fien uit de film een verstandelijk gehandicapte broer en wil met de film het publiek een kijkje geven in het leven van een ‘brusje’, broer of zus van een zorg intensief kind.
10. Debiel – Wie is hier nu gek? (2015)
Nog een film van Nederlandse makelij is ‘Debiel’, het regiedebuut van Dewi Reijs. De film gaat over Yildiz, een meisje met een verstandelijke beperking. Haar grootste wens gaat in vervulling als ze op een dag terecht komt op de catwalk van een grote modeshow. De film is een korte jeugdfilm van 15 minuten, waarin de 26-jarige Rahime Güngor de hoofdrol vertolkt. Ze heeft het verstandelijk vermogen van een kind van vijf jaar, maar toont hiermee aan dat ze veel in haar mars heeft! Het is de eerste keer dat iemand met een verstandelijke handicap de hoofdrol speelt in een Nederlandse film.
11. Yo, Tambièen (Me too) (2009)
Het verhaal van de veelbekroonde film van Antonio Naharro en Alvaro Pastor gaat over Daniel. Daniel heeft het syndroom van Down, mede door een intensief op ontwikkeling gerichte opvoeding van zijn moeder functioneert hij op hoog niveau. Als eerste persoon met het syndroom van Down ooit haalt hij een universitaire graad en gaat werken op een departement voor sociale voorzieningen. Hij wil zich inzetten voor mensen die aan hetzelfde syndroom lijden en als ervaringsdeskundige begrip kweken voor hun behoeftes. Hij merkt echter continu dat de buitenwereld veel moeite heeft om begrip op te brengen en mensen met het syndroom van Down als volwaardig te behandelen. De rol van Daniel wordt vertolkt door Pablo Pineda, die daadwerkelijk de eerste persoon met het syndroom van Down is die in Europa een studie aan een reguliere universiteit afrondde.
Ontbreken er volgens jou nog mooie films over het leven met
een beperking in dit overzicht? Deel het in een reactie!