Nieuws

Om voor een Wajong-uitkering in aanmerking te komen moet je tegenwoordig, na een keuring, voor minimaal 80% arbeidsonbekwaam zijn.

Voldoe je niet aan deze norm, dan ontvang je geen Wajong-uitkering en krijg je met de gemeente waar je woont te maken. Zoals in de Participatiewet beschreven staat, is het de gemeente die je dient te begeleiden bij het vinden van een betaalde baan. Maar juist hier wringt de schoen. Want aan de ene kant is er aanbod van banen en aan de andere kant zijn er jong arbeidsgehandicapten zoals jij die graag willen werken. In praktijk blijken aanbod en vraag elkaar niet of lang niet altijd goed te vinden.

Prognose: nog 60.000 Wajongeren kunnen werken

Jonggehandicapten die vóór de invoering van de Participatiewet in de Wajong zijn terechtgekomen, krijgen een nieuwe keuring. Uit dossieronderzoek door het UWV blijkt dat 67.000 Wajongeren volledig arbeidsongeschikt zijn en hun Wajong-uitkering behouden.

De overige 155.000 Wajongeren zijn niet volledig arbeidsbeperkt en (deels) in staat te werken. Sterker, 56.000 onder hen werkt reeds en bij 41.000 is al een zogeheten ‘werkplan’ opgesteld. In het werkplan staat wat een Wajonger wel en niet kan op werkvlak.
De resterende bijna 60.000 Wajongeren moeten nog door het UWV opgeroepen worden voor een herkeuring. De herkeuring en het opstellen van een werkplan voor deze groep jongeren staat de komende 2 jaar op de agenda. 

Match tussen vraag en aanbod problematisch

Werkplan of niet, in de praktijk slagen de gemeenten er onvoldoende in om jongeren met een arbeidsbeperking die kunnen werken maar niet in staat zijn zelfstandig het minimum loon te verdienen, aan een betaalde baan te helpen.

Deze jongeren blijven vaak thuis wonen, waardoor ze het recht op een bijstandsuitkering verliezen. Ze verdwijnen uit de administratieve systemen van de gemeentelijke sociale dienst en dreigen voor de gemeenten zelfs ‘onzichtbaar’ te worden. Terwijl volgens de Participatiewet juist op hen de focus zou moeten liggen!

Arbeidsgehandicapten niet in doelgroepregister

Een andere zorg is dat het schort aan de criteria van ‘arbeidsbeperkt’ die het UWV hanteert bij de aanmelding voor het doelgroepregister. In dit landelijke register staan alle mensen vermeld die in aanmerking komen voor een baan uit de Banenafspraak. Werkgevers die hen in dienst nemen, komen in aanmerking voor bijvoorbeeld loonkostensubsidie en looncompensatie bij ziekte. Nu blijkt dat veel arbeidsgehandicapten, die door de gemeenten aan werk geholpen worden (onterecht) niet in het doelgroepregister voorkomen. Het UWV merkt hen dus niet aan als arbeidsbeperkt, waardoor de werkgevers niet van de voordelen profiteren. Welwillende werkgevers worden zo ontmoedigd om jongeren met een arbeidsbeperking een kans te geven.

Uitvoering Participatiewet moet snel beter

Tijdens het debat in de Tweede Kamer eind oktober zei staatssecretaris Klijnsma dat ze onderzoek laat doen naar de problemen bij de Participatiewet. Ze heeft gemeenten, UWV en werkgevers- en werknemersorganisaties opgeroepen “als de drommel” met oplossingen te komen.

Klijnsma zegde ook toe dat leerlingen in het speciaal onderwijs voortaan direct worden opgenomen in het doelgroepregister. Zo kan een stage via hun opleiding sneller tot een echte baan leiden. Het programma ‘Vakkundig aan het Werk’ is een ander initiatief om het vinden van werk voor jongeren met een arbeidsbeperking te vergemakkelijken. Hierbij zullen wetenschappers gemeenten helpen bij het bemiddelen naar werk.

Detachering verlaagt drempel voor werkgever

Detachering lijkt in ieder geval doeltreffende manier om mensen met een arbeidsbeperking aan de slag te laten gaan bij een reguliere werkgever. Het aantal mensen met een indicatie voor de sociale werkvoorziening dat buiten de sociale werkbedrijven werkt, is de afgelopen 10 jaar verdubbeld. Zij werken bij ‘gewone’ werkgevers, vaak door middel van een detacheringscontract. Zo blijven de administratieve rompslomp en het formele werkgeverschap bij het sociale werkbedrijf en wordt de drempel lager voor ‘gewone’ werkgevers om arbeidsgehandicapten een kans te geven.