Nieuws

Je zal je vast nog wel de enorme chaos herinneren toen in januari 2015 de Sociale Verzekeringsbank (SVB) verantwoordelijk werd voor de uitbetaling van de PGB’s in de zorg. Als op 31 oktober 2016 de periode van versoepelde administratieve controles afloopt, vreest de Tweede Kamer opnieuw problemen.

Soepele controles na PGB chaos

Met kinderziekten werd rekening gehouden, maar de uiteindelijke chaos na de invoering van het nieuwe uitbetalingssysteem van het PGB was veel groter dan de ergste doemdenkers konden vermoeden. Zorgverleners werden te laat of helemaal niet uitbetaald en dat zorgde voor grote onzekerheid bij zowel hen als de budgethouders. Staatssecretaris Van Rijn moest alle zeilen bijzetten om de problemen het hoofd te bieden en in functie te blijven.

Als één van de noodmaatregelen werd een versoepeling van de digitale administratieve controles ingevoerd. Dit betekende dat de SVB minder ging controleren of de PGB-aanvragen correct ingevuld waren en of de uitbetaling van het PGB wel rechtmatig was. Afgelopen anderhalf jaar heeft de SVB zichzelf ‘stap voor stap verbeterd’: 95% van de PGB-houders krijgt binnen 10 dagen het geld overgemaakt; alle uitbetalingen gebeuren nu binnen de 30 werkdagen. Volgens Van Rijn is daarom de tijd rijp voor de SVB om zich weer meer met de controles bezig te houden en aan fraudebestrijding te doen.

Tweede Kamer vreest ‘Kafkaëske’ toestanden

De rest van de Tweede Kamer is echter minder optimistisch dan Van Rijn. Uit een willekeurige steekproef onder 734 PGB-aanvragen bleek dat een ruime meerderheid (61%) onjuist of onvolledig was ingevuld. Het gaat niet om moedwillig bedrog maar eerder om het (per ongeluk) verkeerd zetten van een vinkje of het vergeten van een handtekening. En dat kan al snel gebeuren, gezien de omvangrijke bureaucratie die met het invullen van een PGB-aanvraag gepaard gaat.

De SVB heeft beloofd om tot 1 november contact op te nemen met alle budgethouders die hun aanvraag onvolledig of foutief hebben ingevuld en hen te helpen. Wanneer vanaf 1 november de digitale controles weer aangezet worden, komen onvolledige of foutieve PGB-aanvragen niet meer door de controle. De Tweede Kamer vreest dan ook dat veel budgethouders wéér geen (of te laat) hun PGB overgemaakt zullen krijgen.

Bureaucratie doorn in het oog

Per Saldo ontving dit jaar al 1.200 meldingen over de enorme bureaucratie rondom het aanvragen van een PGB. Ook mensen die al jarenlang een PGB kregen, moeten nóg een hele administratieve jungle doorlopen om hun PGB verder uitbetaald te krijgen. Van Rijn noemt deze bureaucratie een ‘doorn in zijn oog’ en hij belooft om op korte termijn te kijken of het niet eenvoudiger kan.

Veel politici stellen zich ook de vraag of de uitbetaling van het PGB wel bij de SVB moet blijven of dat zorgkantoren of gemeenten dit niet beter kunnen overnemen. De huidige ICT-infrastructuur van de SVB is in ieder geval niet geschikt is om de taak goed te doen. Eind oktober zal Van Rijn een toekomstscenario voor de lange(re) termijn presenteren. Het betreft een plan voor een gebruiksvriendelijk, digitaal loket waar mensen met een PGB hun declaraties kunnen indienen en informatie krijgen. Belanghebbenden als Per Saldo, de SVB en zorgverzekeraars hebben samen een aantal functievereisten voor het nieuwe digitale portaal opgesteld, waarmee rekening zal worden gehouden. Streefdatum voor de ingebruikname van dit loket is 2018.