Nieuws

Op de weg naar een inclusieve samenleving zijn er nog flink wat hindernissen, waar mensen met een beperking tegenaan lopen. MEE zet deze hindernissen jaarlijks in een Trend- en Signaleringsrapport op een rijtje. Als je het rapport leest, zie je niet veel nieuwigheden. Dit komt omdat veel van die knelpunten zo complex blijken, dat ze moeilijk op te lossen zijn. Met haar rapport wil MEE zorgverleners, beleidsmakers en andere betrokkenen inspireren om samen de knelpunten in ondersteuning en zorg op te lossen.

Zorg en ondersteuning niet altijd even toegankelijk

Er zijn nog flink wat verbeterpunten op het vlak van de toegankelijkheid van zorg en ondersteuning, blijkt uit de analyse. Zo is noodzakelijke zorg niet altijd beschikbaar en bieden procedures en regels soms te weinig ruimte voor uitzonderingen en maatwerk. Ook is het voor mensen met een beperking niet altijd eenvoudig om in contact te komen met instanties; bijvoorbeeld omdat steeds meer (overheids)instellingen digitaal werken of omdat het taalgebruik te juridisch en ingewikkeld is. Ook de fysieke toegankelijkheid van openbare ruimten en openbaar vervoer is niet altijd zoals het moet zijn.

Een ander punt is het kostenplaatje van de zorg. Veel mensen met een beperking hebben het financieel niet zo breed en hebben te maken met hoge zorgkosten en andere forse uitgaven op het gebied van hulpmiddelen, vervoer enz. MEE merkt dat steeds meer mensen met een beperking hierdoor problematische schulden hebben. Tot slot zijn er nog de problemen die een verhuizing naar een andere gemeente opleveren. In plaats van dat gemeentelijke voorzieningen gecontinueerd worden, kun je meestal niet zomaar je hulpmiddel of pgb houden, maar moet je een nieuwe aanvraag doen. Je krijgt dan opnieuw te maken met bijvoorbeeld (te) lange aanvraagprocedures en gebrek aan deskundigheid van de professionals.

Onbekendheid integrale cliëntondersteuning

Op papier is er in ons land veel ondersteuning en zorg voor mensen met een beperking geregeld. In de praktijk gebeurt het echter regelmatig dat mensen ‘verdwalen’ in de verschillende wetten, voorzieningen en regelingen. Mensen met een complexe problematiek, die met verschillende wetten, regels en instanties te maken hebben, ervaren het meest knelpunten bij het verkrijgen van de nodige zorg en ondersteuning. Juist voor hen zou de onafhankelijke, integrale cliëntondersteuning erg van pas komen. Maar cliëntondersteuning is bij veel mensen nog een grote onbekende. Bovendien blijkt het niet altijd integraal c.q. ‘levensbreed’ ingezet te worden, is het soms beperkt beschikbaar en twijfelen sommigen aan de onafhankelijkheid van de cliëntondersteuner. Dit bleek ook al eerder uit ons eigen onderzoek en onderzoek van Nivel.

Knelpunten zijn niet nieuw…

In haar rapport zet MEE nog veel meer knelpunten op een rijtje. Volgens MEE is de voornaamste oorzaak van deze knelpunten dat de dienstverlening en producten van organisaties en professionals teveel vasthangt aan procedures en aanbod en onvoldoende afgestemd is op mensen met een beperking. Hierdoor wordt er nog te weinig echt cliënt- en oplossingsgericht gewerkt. Om meer individueel maatwerk te bieden, is het niet alleen nodig dat instanties flexibeler worden maar ook dat professionals meer kennis vergaren over mensen met een beperking en chronisch zieken.

Nieuw kun je de knelpunten zeker niet noemen. Dat ze jaar na jaar in het Trend- en Signaleringsrapport terugkomen, wijst erop dat ze hardnekkig en niet zomaar één-twee-drie op te lossen zijn. Om tot een duurzame oplossing te komen is het nodig dat de verschillende betrokken partijen met elkaar samenwerken, zodat schotten in de wet- en regelgeving doorbroken kunnen worden. Volgens MEE gebeurt dit gelukkig steeds vaker.

Herken jij jouw ervaringen in de analyse van MEE? Wat denk jij dat er moet gebeuren om de belangrijkste knelpunten op te lossen en tot een (meer) inclusieve samenleving te komen?