Nieuws

Op het pgb-stelsel valt nog steeds van alles aan te merken. Dat blijkt uit onderzoek dat in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is uitgevoerd. Wat zijn de huidige knelpunten rondom het persoonsgebonden budget(pgb) volgens de onderzoekers? En hoe kunnen die opgelost worden? Een overzicht.

1. Het pgb-systeem is ingewikkeld

Uit de onderzoeken blijkt dat mensen het pgb-stelsel vooral ingewikkeld vinden. Zo zorgt de grote hoeveelheid regels en administratie vaak voor verwarring. Dat geldt ook voor de manieren waarop mensen een pgb beheren, vertegenwoordigen en er zorg mee inkopen. Bovendien is die regelgeving, aanpak, administratie, enzovoorts niet overal gelijk  in Nederland.

Hoe kan dat beter?

Onderzoeksbureau Q-Consult Zorg vindt één manier van beheer, regelgeving, vertegenwoordiging en gebruik van het pgb noodzakelijk. Kortom, dezelfde aanpak voor iedere gemeente, voor alle wetten waarin het pgb een rol speelt (Wet maatschappelijke ondersteuning, Wet langdurige zorg, Jeugdwet en de Zorgverzekeringswet) en voor alle zorgvragers.

2. Mensen hebben niet genoeg kennis en vaardigheden

De onderzoekers concluderen dat het pgb vaak een groot dilemma met zich meebrengt. Want: aan de ene kant geeft het mensen eigen regie, aan de andere kant heeft niet iedereen voldoende kennis en vaardigheden om zijn of haar pgb goed te beheren.

Hoe kan dat beter?

Door middel van toegankelijke, duidelijke informatie moeten mensen meer kennis krijgen over het pgb. Daarna moeten zij hun kennis en vaardigheden eenvoudig kunnen toetsen. De communicatie met pgb-houders moet wel respectvol zijn. Momenteel voelen zij zich vaak eerder een mogelijke fraudeur dan iemand die zorg nodig heeft.

3. Kaders pgb zijn onduidelijk

Mensen hebben behoefte aan kaders, aldus de onderzoeksresultaten. Oftewel: duidelijkheid over wat er wel en niet kan. Welke zorg en ondersteuning krijgen mensen vanuit het pgb en welke niet? En mogen ze bijvoorbeeld flexibel schuiven met zorg over de weken heen?

Hoe kan dat beter?

De behoefte aan kaders kan worden verholpen door duidelijke afspraken over zorg en hulp in de Wet langdurige zorg (Wlz). Die kunnen dan weer de basis vormen voor pgb-ondersteuning in de Zorgverzekeringwet (Zvw), Wet maatschappelijke ondersteuning  (Wmo) en Jeugdwet. De kaders moeten wel flexibel zijn en ruimte laten voor bijvoorbeeld zorgkantoren en de wensen van pgb-houders zelf.

4. Rolverdeling en aansprakelijkheid zijn verwarrend

De rolverdeling tussen vertegenwoordigers en hulpen blijkt in de praktijk soms onduidelijk. Wie doet wat? Daarnaast beheert niet iedere budgethouder het pgb goed. Hij/zij is wel aansprakelijk en eindverantwoordelijk. Maar soms kan de pgb-vertegenwoordiger – degene die een pgb voor iemand anders beheert – beter worden aangesproken bij problemen. Dat ligt nu echter nergens vast.

Hoe kan dat beter?

Om de onduidelijkheid in rolverdeling op te lossen, leggen hulpen en vertegenwoordigers samen vast wie welke taak op zich neemt. En voordat mensen het pgb gebruiken, moeten zij goede afspraken maken. Zo wordt duidelijk wie er moet worden aangesproken bij problemen: de budgethouder of toch de vertegenwoordiger?

5. Zorgbehoefte vaststellen is moeilijk

eel mensen vinden het in kaart brengen van de zorgbehoefte en het aantal benodigde uren zorg ‘een lastig, onzeker gebeuren’, tonen de onderzoeken. Zo blijkt het vinden van een verpleegkundige die een indicatie mag stellen, vaak een hele opgave. Bovendien geven onderzoeksdeelnemers aan dat zorgverzekeraars in veel gevallen teveel invloed uitoefenen op de indicatiestelling.

Hoe kan dat beter?

De onderzoekers geven geen mogelijke verbeterpunten voor dit onderdeel.

Verkenning verbeterpunten

Minister Hugo de Jonge van het ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport verkent de komende maanden de maatregelen om het pgb te verbeteren. Dat doet hij samen met belangengroepen als Per Saldo, de Sociale Verzekeringsbank (SVB) , zorgkantoren, zorgverzekeraars, gemeenten en andere betrokken partijen. In het najaar van 2018 wil de minister de Tweede Kamer informeren over de verbeterpunten.

Herken jij de pgb-knelpunten uit het onderzoek?