Nieuws

In het Financieel Dagblad stond een opiniestuk van Paul de Beer, hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam. De Nederlandse economie trekt aan, maar arbeidsgehandicapten worden volgens hem steeds meer aan hun lot overgelaten. Hij concludeert dat een nieuwe onderklasse in de maak is.

Economie trekt aan; werkdruk ook

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de Nederlandse economie in de lift zit: er is een toename van het producenten- en consumentenvertrouwen, de economische groei is op jaarbasis gestegen naar 2,4%, het aantal vacatures stijgt en de werkloosheid is gedaald. Positief nieuws, maar volgens Paul de Beer is dat nog geen reden tot juichen. Want hoewel we in ons land een hoge arbeidsparticipatie kennen, blijken steeds meer mensen het werk zwaar te vinden. In het kader van de ‘Week van de werkstress’ publiceerde het CBS dat ruim 1 op de 3 werkenden met een hoge werkdruk te kampen heeft en dat 1 op de 7 burn-out klachten heeft.

Is er nog plaats voor arbeidsgehandicapten?

Is er in onze samenleving nog plaats voor mensen die het moeilijk(er) hebben om mee te komen? Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat het aantal mensen met een handicap die werken, sinds de economische crisis fors gedaald is. Van de ruim 700.000 arbeidsgehandicapten die in 2009 aan de slag waren, werkten er in 2015 nog slechts 460.000. Die enorme daling is niet aan de crisis zelf toe te schrijven. Het aantal werkenden zonder handicap is over dezelfde periode gezien immers gelijk gebleven.

Zelfs al wordt de doelstelling van de Participatiewet gehaald, namelijk tot 2026 125.000 extra banen voor arbeidsgehandicapten creëren, dan nog staat dit in schril contrast met de situatie vóór de crisis. “Een handicap werd lange tijd gezien als iets wat je overkomt en waarvoor je niet gestraft mag worden. In voorbije tijden was het niet ongewoon dat een bedrijf iemand met Down’s syndroom of een andere handicap had rondlopen om simpele klusjes op te knappen. Dat was bedrijfseconomisch misschien niet verantwoord, maar een bedrijf had nu eenmaal ook een maatschappelijke taak, zo was de opvatting. In de crisis van de jaren ’80 hebben bedrijven mensen met een fysieke of lichamelijke beperking echter massaal geloosd”, schrijft de Beer op fd.nl.

Moeilijker aan het werk én moeilijker aan een uitkering

Terwijl het voor arbeidsgehandicapten enerzijds moeilijk is om aan passend werk te komen, wordt het hen ook steeds moeilijker gemaakt om een arbeidsongeschiktheidsregeling te ontvangen. De Wajong regeling en de sociale werkvoorziening zitten sinds vorig jaar (bijna) op slot. In het jaar 2000 ontvingen ongeveer 120.000 mensen voor het eerst een arbeidsongeschiktheidsregeling, nu zijn dat er nog slechts 40.000 per jaar. Steeds meer arbeidsgehandicapten zijn daardoor aangewezen op een bijstandsuitkering. Volgens Paul de Beer is het waarschijnlijk dat een groeiende groep in het geheel geen uitkering meer ontvangt en daardoor helemaal afhankelijk wordt van ouders of een partner.

Toen tijdens de crisis in de ’80-er jaren veel arbeidsgehandicapten op straat werden gezet, was er voor hen een adequaat vangnet in de vorm van de genereuze WAO arbeidsongeschiktheidsuitkering. Een tiental jaar geleden werd de WAO vervangen door de WIA en werden de toekenningsvoorwaarden strenger.
“Ooit was het een teken van beschaving dat je arbeidsgehandicapten een fatsoenlijke uitkering of een beschutte werkplaats bood. Nu worden zij, terwijl anderen profiteren van het economisch herstel, steeds meer aan hun lot overgelaten. Zo is er een nieuwe onderklasse in de maak”, concludeert Paul de Beer aan het eind van zijn opiniestuk.

Wat is jullie mening hierover?

Bron: Financieel Dagblad 21 november jl., opiniestuk van Paul de Beer.