Overheid, waar blijven die banen?

Het is de omgekeerde wereld: de overheid stimuleert bedrijven om meer arbeidsgehandicapten in dienst te nemen, terwijl deze mensen bij diezelfde overheid nauwelijks aan de bak komen. Dat stelt Hans Spigt, banenambassadeur voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. ‘Het gaat niet snel genoeg.’
In het sociaal akkoord is bepaald dat de overheid in 2026 in totaal 25.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking dient te creëren. In het primair onderwijs moeten de meeste banen bijkomen, namelijk 4.020. Uit een tussenevaluatie van akkoordaanjager Spigt blijkt dat diverse overheidssectoren deze doelstelling niet halen als ze dit tempo aanhouden. De afgelopen drie jaar zouden er 3.000 arbeidsplaatsen voor gehandicapten gerealiseerd moeten zijn, maar dit is niet gelukt. Vooral de politie en het primair onderwijs lopen behoorlijk achter.
Kleinere bedrijven meer betrokken
Als mogelijke redenen voor deze tegenvaller noemt Spigt het ontbreken van een goede cao in het basisonderwijs en de omvangrijke projecten die momenteel bij de politie spelen, zoals reorganisaties en het opzetten van de Nationale Politie. Daarnaast geeft hij aan dat de overheid veel minder dan bedrijven voelt dat de economie weer aantrekt en dat er juist bij kleinere bedrijven meer persoonlijke betrokkenheid bij arbeidsgehandicapten is. Zij zullen mensen met een arbeidsbeperking dan ook veel sneller in dienst nemen. Spigt: ‘Als een ondernemer ervoor gaat, gaat het vervolgens ook heel snel. Dat kun je bij de overheid niet zeggen.’
Spigt denkt dat doelstelling wordt behaald
Ondanks alles denkt Hans Spigt dat de overheid goed op weg is. Spigt schat dat de doelstelling van 25.000 extra banen wel gehaald zal worden. Het draait volgens hem allemaal om het ‘vliegwieleffect’. Als er eenmaal genoeg positieve voorbeelden zijn van bedrijven die arbeidsgehandicapten aannemen, worden die gekopieerd door andere organisaties en wordt het creëren van werkplekken voor mensen met een arbeidsbeperking volgens hem steeds meer vanzelfsprekend.
Er is geen weg terug
Gelukkig zijn er meer dan genoeg overheidsinstanties die het goede voorbeeld geven. Zo doen de provincies het erg goed, net als universiteiten, hogescholen en de gemeentes. En dat is hard nodig, want de sociale werkplaatsen worden massaal afgebouwd en de toekenning van Wajong-uitkeringen daalt door de nieuwe regels nog steeds. Spigt vertrouwt er op dat overheden zich de komende jaren (nog) meer inzetten voor gehandicapten. Volgens hem is er allang geen weg meer terug.