Nieuws

Maar liefst vier miljoen mensen In Nederland hebben de zorg voor familieleden, vrienden of buurtgenoten. Zonder deze mantelzorgers zou de thuiszorg een enorm probleem hebben. De betrokkenheid waarmee mensen zich inzetten voor een ander, maakt het mogelijk dat hulpbehoevenden langer thuis kunnen blijven.

Zware belasting

Mantelzorgers groeien ongemerkt in hun rol en merken vaak pas dat de belasting te zwaar is als het te laat is. Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft onderzoek gedaan naar de (over)belasting van mantelzorgers en daar blijkt uit dat een half miljoen mantelzorgers zichzelf ernstig overbelast voelt. Dat varieert van het ervaren van zware verantwoordelijkheid jegens de hulpbehoevende tot en met het in gevaar komen van de eigen gezondheid.

Steun van professionals

Professionals in de zorg- en hulpverlening geven aan dat ze meer kennis en vaardigheden aangereikt willen krijgen om mantelzorgers beter te kunnen ondersteunen binnen het netwerk waarin deze zich bevinden. Ook de mantelzorgers zijn van mening dat de samenwerking met professionals voor verbetering vatbaar is. Met name in de afstemming van de zorg en het delen van elkaars expertise  valt nog veel winst te behalen.

Acht basisfuncties

Het Expertisecentrum Mantelzorg heeft acht basisfuncties geformuleerd die uitdrukking geven aan de behoeftes die leven bij mantelzorgers:

1. Informatie over onder meer alternatieve zorgvormen en indicatiestellingen.
2. Advies en begeleiding; praktijktips die het verzorgen eenvoudiger kunnen maken.
3. Emotionele ondersteuning; een luisterend oor waar je je zorgen mee kunt delen.
4. Training; bijvoorbeeld over stresshantering en efficiëntere zorgtechnieken.
5. Ondersteuning in het aanschaffen van praktische hulpmiddelen.
6. Respijtzorg; het (tijdelijk) overnemen van de zorg om de mantelzorger te ontlasten.
7. Hulp bij het verkrijgen van financiële tegemoetkomingen.
8. Hulp bij het aanvragen van materiële zaken zoals aanpassingen in huis of een invalidenparkeerkaart.

De SOFA rollen

De professional die samenwerkt met mantelzorgers moet in het achterhoofd houden dat een mantelzorger maar liefst vier rollen tegelijk speelt: collega, cliënt, naaste en expert. De prioriteit die een rol heeft, hangt van het moment en de situatie af. Voor het gemak zijn de vier rollen te koppelen aan de beginletters van een werkwoord, samengevoegd SOFA:

Samenwerken: de mantelzorger als collega;
Ondersteunen: de mantelzorger als schaduwcliënt;
Faciliteren: de mantelzorger als naaste, in relatie tot de cliënt;
Afstemmen: de mantelzorger als expert.

Harmonisch samenspel

Om te komen tot een wederzijds samenspel met de mantelzorger en de familie, is het belangrijk om elke rol aandacht te geven. Want het is uiteraard zo dat elke rol van de beroepskracht een andere houding vraagt, die aansluit bij de vraag van de mantelzorger op dat moment.