Nieuws

Een ‘inclusieve samenleving’ klinkt mooi, maar lijkt nog ver weg. Lang niet alle gebouwen zijn goed toegankelijk voor mensen met een beperking. Minister Blok (Wonen) lijkt daar verandering in te willen brengen, zo blijkt uit een brief die hij de Tweede Kamer stuurde.

Iedereen telt mee

In een inclusieve samenleving telt iedereen mee; iedereen hoort erbij zoals hij of zij is, dus ook de medemens met een beperking. Het begrip ‘inclusie’ is relatief nieuw. Het komt voort uit veranderende ideeën over wat de beste zorg is voor mensen met een beperking of een psychische stoornis. De opkomst van dit begrip hangt samen met de verschuiving van het bieden van zorg in en vanuit instituten (het instituutsparadigma) naar een vorm van meer ondersteunende zorg daar waar het nodig is (ondersteuningsparadigma). Binnen dit laatste denkkader hebben mensen met een beperking net als ieder ander onvoorwaardelijk recht op een plek in de samenleving. De samenleving dient dan ook zowel figuurlijk als letterlijk toegankelijk te zijn voor iedereen.

Nederland is geen koploper

Als het gaat om inclusie zet Nederland niet bepaald de toon. Gezien de historie van de zorg in ons land is dat niet verwonderlijk. Nederland heeft lange tijd relatief veel geld gestoken in hoogwaardige huisvesting en training van zorgverleners. Dit gaf de sector een professionele uitstraling, waardoor er geen noodzaak tot verandering werd gevoeld. Omdat deze noodzaak er in sommige andere landen wél was, is Nederland als het ware achterop geraakt.

Al met al moet er nog veel werk verzet worden voordat er daadwerkelijk sprake is van een inclusieve samenleving. Minister Blok van Wonen lijkt dit laatste ook te beseffen, getuige de brief die hij onlangs aan de Tweede Kamer richtte. De minister onderstreept de gedachte van een inclusieve samenleving en geeft aan de toegankelijkheid van gebouwen hiervoor als een absolute voorwaarde te zien. Hij pleit dan ook voor striktere toegankelijkheidsregels voor gebouwen en ziet een aanpassing van het Bouwbesluit als een noodzaak.

Ieder(in) blij met minister

Ieder(in), het netwerk voor mensen met een beperking of een chronische ziekte, heeft verheugd gereageerd op de brief van de minister. Volgens Ieder(in) maakt de minister hiermee duidelijk daadwerkelijk een voorstander te zijn van een inclusieve samenleving. De toezegging van de minister om het Bouwbesluit aan te passen is volgens de organisatie een tastbare stap richting een dergelijke samenleving. Concreet zullen de nieuwe toegankelijkheidsregels van kracht worden voor alle nieuwe winkels, kantoorpanden, hotelgebouwen etc.

Aandacht voor toegankelijkheid in de Omgevingswet

Donderdag 2 juli jl. werd de Omgevingswet door de Tweede Kamer aangenomen, waarin het item ‘toegankelijkheid’ van woningen, gebouwen en openbare ruimte de nodige aandacht kreeg. Dit dankzij een intensieve lobby van Ieder(in) en haar lidorganisaties, de steun van de Nederlandse Woonbond en VAC-punt Wonen. Concreet stelt de Omgevingswet dat er landelijke regels moeten komen zodat ‘de toegankelijkheid van nieuwe bouwwerken en de directe omgeving daarvan voor mensen met een functiebeperking is gewaarborgd’. Tevens wordt ‘het bevorderen van de toegankelijkheid van de openbare buitenruimtes voor personen’ benoemd als ‘belang waarmee overheden rekening moeten houden’. Last but not least zal het VN-Verdrag, na ratificering, in de Omgevingswet worden opgenomen.

Toegankelijkheid een open deur?

Het lijkt nogal voor de hand liggend dat een samenleving pas inclusief is als alle locaties toegankelijk zijn voor alle burgers. Toch wijst de praktijk uit dat er nog flink wat te doen valt voordat het zover is. De aanscherping van de toegankelijkheidsregels is echter een concrete eerste stap die hopelijk het pad richting een samenleving die echt ‘all inclusive is’ effent – voor iedereen!