Samenleving moet ‘algemeen toegankelijker’
Met de inwerkingtreding van het VN-verdrag halverwege dit jaar, worden mensen met een beperking beter beschermd tegen discriminatie. Nu wordt ook de Wet Gelijke Behandeling op grond van Handicap of Chronische Ziekte (WGBH/CZ) uitgebreid. Werkgevers en aanbieders van goederen en diensten moeten vanaf 1 januari 2017 zorgen voor algemene toegankelijkheid, ook als hier niet specifiek om gevraagd wordt.
De WGBH/CZ tot nu
Zowel directe als indirecte discriminatie op het werk, bij een beroepsvereniging, in het onderwijs, bij het huren of kopen van een woning of in het openbaar vervoer zijn op grond van de huidige WGBH/CZ verboden. Neemt een werkgever je niet aan omdat je een beperking hebt? Dan is dat directe discriminatie. Laat een werkgever geen honden toe op de werkvloer? Dan is dat (indirecte) discriminatie van sollicitanten die een assistentiehond nodig hebben.
De WGBH/CZ bepaalt verder dat werkgevers en bepaalde aanbieders van goederen en diensten verplicht zijn om een doeltreffende, individuele aanpassing te doen, als je daarom vraagt. Heb je bijvoorbeeld chronische rugklachten, dan kun je jouw werkgever om een aangepaste bureaustoel vragen. Als ‘escape’ voor bedrijven zit ingebouwd dat jouw verzoek ‘redelijk’ moet zijn, dat wil zeggen proportioneel qua besteding van tijd en geld.
Wat verandert er vanaf 1 januari 2017?
Het terrein van de WGBH/CZ is vanaf 1 januari 2017 uitgebreid naar alle aanbieders van goederen en diensten. Dus niet alleen meer werkgevers, het openbaar vervoer en wonen, maar ook cultuurinstellingen, financiële instellingen, winkels, zorginstellingen, pretparken, sportclubs, horeca…
Bepaald is dat deze werkgevers en aanbieders van goederen en diensten vanaf 1 januari 2017 geleidelijk aan moeten zorgen voor algemene toegankelijkheid voor mensen met een beperking, óók als daar niet specifiek om gevraagd wordt. Het gaat nu dus niet meer om ‘doeltreffende, individuele aanpassingen’, maar om materiële én immateriële maatregelen om de algemene toegankelijkheid te verbeteren. Denk aan het verbeteren van de fysieke toegankelijkheid van gebouwen, de toegankelijkheid van websites maar ook aan een bewustzijnsverandering bij personeelsleden.
Een beetje jammer is het dat er nog een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) moet komen, waarin een toelichting gegeven wordt wat precies met ‘geleidelijk aan’ en ‘algemene toegankelijkheid’ wordt bedoeld. Voorlopig is alleen duidelijk dat het om ‘eenvoudige aanpassingen’ gaat, die weinig ingrijpend zijn en niet veel kosten.
Bewustwording voor toegankelijke samenleving
De wetswijziging wil een verandering in het denken over mensen met een beperking teweegbrengen en mensen, bedrijven en instellingen bewuster maken. Toegankelijkheid wordt de norm, niet de uitzondering. Immers, als onze samenleving in het algemeen toegankelijker wordt, dan zijn er minder individuele aanpassingen nodig.
Vind je dat je op basis van jouw handicap of chronisch ziekte gediscrimineerd wordt, dan kun je je tot het College voor de Rechten van de Mens wenden.
