Tussen jou en de werkgever zitten nog heel veel regeltjes
We hebben er nu bijna een jaar Participatiewet opzitten. Eén jaar waarin je ervaren zou moeten hebben dat als je een arbeidsbeperking hebt meer begeleiding krijgt om een geschikte baan te vinden. Eén jaar waarin je gemerkt zou moeten hebben dat er voor jou meer passende banen aangeboden worden op de reguliere arbeidsmarkt. ‘Zou moeten’…
Het speelveld gecreëerd door Participatiewet en Quotumwet
Zoals je weet heeft de Participatiewet tot doel om zoveel mogelijk mensen met een arbeidsbeperking die nog kunnen werken, ook daadwerkelijk te laten werken en het liefst nog in de reguliere sector. De gemeenten spelen hierbij voor ‘matchmaker’ tussen de arbeidsgehandicapten en een potentiële werkgever. Zij hebben een aantal ‘re-integratie tools’ tot hun beschikking om het voor werkgevers aantrekkelijk(er) te maken om jou aan te nemen. Denk bijvoorbeeld aan loonkostensubsidie, no-riskpolis, proefplaatsing, werkvoorziening, job coaching enz. Voor jou betekent het een kans op ‘echt’ werk, aangepast aan jouw situatie, zonder een te hoge werkdruk en indien nodig met extra begeleiding. Voor de werkgever betekent het een compensatie als je het ‘normale’ arbeidsrendement niet haalt en meer zekerheden in geval je ziek wordt.
Werkgevers en overheid zijn in het Sociaal Akkoord een banenafspraak overeengekomen, ze beloven in de periode tot 2026 maar liefst 125.000 extra banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Dit betekent dat er jaarlijks 6.000 geschikte banen in de vrije marktsector en 3.000 in de overheidssector moeten bijkomen. Blijkt in de praktijk dat werkgevers te weinig mensen zoals jij een kans (willen) geven, dan treedt de Quotumwet in werking. De Quotumwet verplicht werkgevers met 25 of meer werknemers om een bepaald aantal mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. Doen ze dat niet, dan lopen ze risico op een boete van 5.000 euro per niet-ingevulde arbeidsplaats. Werkgevers hoeven je overigens niet zélf in dienst te nemen; ook detachering of uitzend is mogelijk.
Bureaucratie hindert vervullen vacatures voor arbeidsgehandicapten
Dat er nog flink wat schort aan de matchmakingcapaciteiten van de gemeenten, is duidelijk. Aart van der Gaag van werkgeversorganisatie VNO-NCW vertelde eind november dat er duizenden vacatures voor arbeidsgehandicapten bij bedrijven en bedrijfssectoren niet worden ingevuld door bureaucratische problemen bij gemeenten en het UWV. Ook staatssecretaris Klijnsma is hiervan op de hoogte. Ze heeft in een brief aan de Tweede Kamer beloofd om met een plan te komen om de bureaucratische problemen op te lossen.
In de praktijk blijken ontelbare regeltjes het voor werkgevers ook onnodig moeilijk te maken om aan de eisen van de Quotumwet te voldoen. Zo tel je als werknemer met een arbeidsbeperking alleen mee voor het quotum als je fysiek op de werkvloer aanwezig bent. Dus niet als je van huis uit werkt. Hierdoor worden groepen mensen met een arbeidsbeperking die willen én kunnen werken, onbedoeld op een ‘tweede rang’ gezet. Heb je bijvoorbeeld autisme dan kan het voor jou prettiger zijn om van huis uit te werken, omdat de werkvloer te druk voor je is. En als je een fysieke beperking hebt, kan het ook wel fijn zijn dat je thuis kunt werken in plaats van elke dag een hindernissenparcours te moeten afleggen naar je werk (en weer terug). Omdat je echter niet meegerekend wordt in het quotum, is het voor een werkgever niet / minder interessant om je in dienst te nemen. Komt er nog eens bij dat de Quotumwet verplicht dat je op de werkvloer onder de supervisie van wie je heeft ingehuurd, moet werken. Niemand anders. Maar wat als je speciale begeleiding nodig hebt? Niet elke werkgever kan je dit zelf bieden en ook hierdoor word je weer ‘minder aantrekkelijk’ om in dienst te nemen.
Hopelijk kunnen in 2016 de regeltjes en bureaucratie snel opgelost worden zodat de doelstelling, die met behulp van de Participatiewet en Quotumwet ingevuld moeten worden, gehaald worden: mensen met een arbeidsbeperking aan een passende baan helpen!