Nieuws

In de medische wereld staan ontwikkelingen niet stil. Je hoort regelmatig over baanbrekende medische doorbraken, maar eigenlijk merk je er in de dagelijkse praktijk niet zo veel van. Dat komt omdat veel nieuwe zorgideeën véél tijd nodig hebben om uiteindelijk op de markt te komen en het nog veel langer duurt eer ze vergoed worden. Dat moet sneller kunnen. Daarom wil minister Bruins van Medische Zorg het makkelijker maken dat nieuwe medische hulpmiddelen in het basispakket voor verzekerde zorg terecht komen.

Lang wachten op vernieuwing in de zorg

Als je dag in dag uit met een chronische ziekte of handicap moet leven, kijk je uit naar medicijnen, hulpmiddelen of behandelwijzen die je leven gemakkelijker of comfortabeler maken. Als je hoort over medicatie met minder vervelende bijwerkingen, nieuwe technieken waardoor operaties minder ingrijpend verlopen,… dan wil je daar natuurlijk liefst zo snel mogelijk gebruik van maken. Dat is nu absoluut nog niet het geval.

Veel van de zogeheten ‘veelbelovende zorg’ blijft vaak in de ontwikkelfase steken, omdat het onderzoek om het laatste stapje richting het basispakket en de patiënt te overbruggen te ‘ingewikkeld, duur en tijdrovend’ is. Vooral voor kleinere bedrijven, individuele onderzoekers of ziekenhuizen is dat een reden om af te haken. En dat is een kwalijke zaak, want in tegenstelling tot wat je zou denken met ‘reuzen’ als Philips, Siemens en Medtronic op de markt, wordt 95 procent van de medische vernieuwingen juist bedacht door deze kleinere ziekenhuizen, start-ups of mkb’ers. Medische doorbraken vinden hun oorsprong vaak in een idee van een onderzoeker in een academisch ziekenhuis of technische universiteit. Om dit idee te realiseren, wordt een bedrijf(je) opgericht. Maar de strenge, uitgebreide eisen voor wetenschappelijk onderzoek en het bijbehorende papierwerk vormen vaak te grote drempels. En dus komt veelbelovende zorg nooit bij de patiënt die er behoefte aan heeft, terecht.

Subsidieregeling veelbelovende zorg

Minister Bruins stelt jaarlijks een fonds met 105 miljoen euro beschikbaar, om ontwikkelaars van nieuwe zorgideeën te helpen bij het opzetten en uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek. Op die manier zou jij als patiënt veel sneller een beroep moeten kunnen doen op veelbelovende behandelingen, technieken, medicijnen en hulpmiddelen.

Het totale bedrag komt ten goede aan drie regelingen.

Nieuwe behandelingen, hulpmiddelen en medische technologie

De eerste regeling is er voor veelbelovende nieuwe technologieën, behandelingen en hulpmiddelen die over het algemeen al tot de markt zijn toegelaten maar die nog niet in het basispakket van de zorgverzekeraar zijn terecht gekomen. En dat is wel belangrijk, omdat veel patiënten verstoken blijven van experimentele innovaties als ze geheel zelf voor de (hoge) kosten moeten opdraaien.

Om in het basispakket te komen, moet eerst door onderzoek aangetoond worden dat de zorginnovatie echt een meerwaarde heeft ten aanzien van bestaande middelen. Dergelijk onderzoek is duur, vergt veel expertise en duurt meerdere jaren. Het geld uit het subsidiefonds kan door de ontwikkelaars gebruikt worden om dit onderzoek en de gemaakte zorgkosten tijdens het onderzoek te dekken. Ook moeten ‘niet alle patiënten meteen kunnen meedoen met het voorlopig onderzoek’, maar volstaan kleinere pilotstudies. Om te vermijden dat hulpmiddelen die niet erg effectief zijn toch met geld van het kabinet getest worden, komt er een beoordelingscommissie van het Zorginstituut met ZonMW.

Nieuwe geneesmiddelen

Voor geneesmiddelen roept Bruins een aparte regeling in het leven. Dit komt omdat de toelatingseisen voor geneesmiddelen nu al veel strenger zijn dan bijvoorbeeld voor medische hulpmiddelen. Wie nieuwe geneesmiddelen op de markt wil brengen, moet daar eerst (grote) studies met mensen voor gedaan hebben, daarna controleert de Europese toezichthouder EMA de effectiviteit en veiligheid van de medicatie. Onder de nieuwe subsidieregeling van Bruins vallen niet alle geneesmiddelen, maar sommige potentieel veelbelovende geneesmiddelen die bijvoorbeeld door de EMA voorwaardelijk tot de markt zijn toegelaten (de zogeheten ‘conditionals’) en sommige weesgeneesmiddelen (middelen voor zeldzame ziektes).

Zorgevaluatie bestaande zorg

Wanneer dankzij de subsidieregeling meer nieuwe, betere middelen, behandelingen en geneesmiddelen op de markt gaan komen en/of vergoed worden, is het belangrijk om de effectiviteit en meerwaarde van de huidige vergoede zorg kritisch te bekijken. Zorg die in het basispakket is terechtgekomen, moet continu geëvalueerd worden. Want wie wil nu onnodige zorg in het basispakket? Daar heb je als patiënt niets aan en het kost alleen maar geld. Geld dat beter besteed kan worden aan de ontwikkeling van betere interventies.

Ook voor deze continue evaluatie van bestaande zorg, kan geld uit de subsidieregeling aangewend worden. Dit komt niet alleen de kwaliteit van de zorg ten goede, maar draagt ook bij aan de kostenbeheersing van de zorg.

——

Op Supportinnovatieve hulpmiddelen en technieken die je het leven veel aangenamer kunnen maken.