Vraag & antwoord – Zijn ‘cataloguswoningen’ goed aanpasbaar?

Zijn ‘cataloguswoningen’ goed aanpasbaar?
Antwoord door Ir. Johan Grootveld – Architect en adviseur voor woningaanpassingen:
De bezitter van een bouwkavel waarop een vrijstaande woning wordt gerealiseerd heeft daarvoor tegenwoordig verschillende mogelijkheden. Van oudsher schakelt hij een architect in om een ontwerp te maken. Vervolgens offreren meerdere aannemers op grond van deze tekeningen hun bouwprijzen, waarna de opdrachtgever samen met zijn architect een keuze maakt. Tegenwoordig zijn er bouwbedrijven die hun eigen architect één of meerdere standaardontwerpen “op voorraad” laten maken, waarvoor (nog) geen kopers bekend zijn. Belangstellenden kunnen een catalogus opvragen waarin deze woningen getekend en beschreven staan. Voorzien van een vaste basisprijs, waarop allerlei (eveneens beprijsde) extra’s en uitbreidingen mogelijk zijn. Zoals erkers, garages, uitbouwen en dergelijke. Meestal worden deze woningen in het bouwsysteem (zoals prefab-beton of houtskeletbouw) van het betreffende bedrijf gerealiseerd.
Het voordeel bij dergelijke systeemwoningen is de vaste bouwprijs die al in een vroeg stadium bekend is. Dit kan omdat ontwerp en uitvoering in één hand liggen. Hetgeen echter tegelijk een nadeel is. Er is immers geen onafhankelijke, controlerende instantie zoals bij het bouwen met een ongebonden architect.
Net als de meeste bedrijven in de bouwbranche weten ook de ontwerpers en leveranciers van “cataloguswoningen” nauwelijks af van de specifieke eisen rond de verzorging bij ernstige handicaps. Helaas wordt dit vaak ontkend of gebagatelliseerd. Men zegt dat alles ontworpen is volgens het (veel toegepaste) “Handboek Toegankelijkheid”. Dit Handboek is volgens de samenstellers echter alleen bedoeld voor algemene toegankelijkheid. Tot en met het niveau van de zelfredzame handbewogen rolstoel. Intensieve zorg met elektrische rolstoelen, tilliften of zorgstretchers valt daar nadrukkelijk buiten. Helaas voor u zult u dit onderscheid pas na de oplevering merken, in het gebruik van uw woning.
Bouwers zijn best bereid om deze zwaardere aanpassingen in de plannen op te nemen. Zo mogelijk op grond van tekeningen van een gespecialiseerde architect of deskundige. Maar zulke aanpassingen vallen bijna altijd buiten de standaard opties (en prijzen) van deze bedrijven. Een meerwerk berekening kan, maar volgt vaak pas in een laat stadium. De kosten blijken dan vaak flink hoger dan verwacht. Omdat dan inmiddels het bouwproces begint te lopen en er al materialen besteld worden, moet u overhaast beslissen. Er ligt immersmeestal reeds een voorlopig contract, waar u moeilijk nog onder uit kunt. Het is daarom aan te raden om al in het begin samen met uw eigen deskundige een adequaat planvoorstel op te (laten) stellen voor alle aanpassingen. Op grond daarvan kunt u bij de bouwer al uw wensen en kosten laten vastleggen vóór u een contract tekent.