“We zijn niet zielig, we hebben alleen soms hulp nodig”

Zwartgallige humor met een glimlach. De naam van zijn Facebook-pagina
WheelChair Mafia is bij toeval ontstaan. Inmiddels doet Frank Sanders er toe. Zo
zelfs dat hij onlangs is geïnterviewd door Facebook Amerika over zijn
initiatief. Van 30 mei tot en met 2 juni is hij op Support 2018. Hij presenteert
de mooiste voorbeelden. Foto’s, inclusief licht bijtende teksten. “Het draait om
bewustwording.”
Wat zijn de meest tot de verbeelding sprekende
voorbeelden?
“Vorig jaar werd het nieuwe Centraal Station in Utrecht
geopend. Ze hebben daar een mooi, lekker ruim gehandicaptentoilet gemaakt. Voor
de feestelijke opening hadden ze die ruimte volgestouwd met champagne. Dat is
mooi. Tijdens de sanitaire stop kon je je helemaal volgieten. Ook bijzonder,
PostNL had alle brievenbussen op rolstoelhoogte verwijderd, ze hadden ze laten
staan bij verzorgings- en verpleeghuizen. Alsof alleen daar mensen wonen die
gebruik maken van een rolstoel.”
Hoe is WheelChair Mafia ontstaan?
“Toen ik in een rolstoel terecht kwam, was ik op alles en
iedereen boos. Ik had alleen maar valide vrienden. Dat was voor mij een manier
om niet tot ‘die andere wereld’ te gaan behoren. Daarmee maak je het jezelf
lastig. Ik ben het van me af gaan schrijven. Facebook was net in
opkomst.”
“Mijn verontwaardigde posts leidden ertoe dat ik steeds vaker ontvriend
werd, totdat iemand zei: begin een pagina, dan kun je je daarop botvieren. Ik
merkte dat ik ‘nieuwe vrienden’ kreeg. Mensen in een rolstoel, en dan blijkt
ineens heel veel te kunnen. Je denkt veel minder in problemen, je ziet de
oplossingen die anderen hebben gevonden. Je leven wordt er beter door. Ik zie
ook dat het anderen helpt. Het mes snijdt dus aan twee kanten. Toen iemand een
Maffia-sticker op mijn auto plakte had ik meteen de naam.”
Je kiest voor zwartegallige
humor
“Met
alleen maar verontwaardiging over wat er allemaal niet kan, kom je ook niet
verder. We zijn geen zeikerds. Laat het zien en zet er een grappige tekst onder.
Ik merk dat je op deze manier meer bewustzijn creëert. Mooi voorbeeld is de
rolstoelhelling die zo steil is dat je alleen maar boven komt als je wordt
geduwd. Architect had blijkbaar niet bedacht dat er ook een categorie
rolstoelgebruikers is die selfsupporting is. Fantastisch uitgevoerd
gehandicaptentoilet, waar alles precies klopt. Alleen die pedaalemmer, met
voetbediening. Je kunt er verontwaardigd over zijn, mijn idee is: laat de
verbazing spreken.”
Laatst signaleerde je dat de toegankelijkheid in Engeland
veel beter is geregeld
“Ik was daar op uitnodiging van Facebook om te praten over alle
pagina’s waarvan ik beheerder ben. In London klaagde iemand dat het allemaal zo
slecht is geregeld. Mijn antwoord: ‘Dan ben je nog nooit in Nederland geweest’.
Het is in Engeland veel beter geregeld. Bijna elke kroeg heeft daar een
gehandicaptentoilet, en lukt dat op de een of andere manier niet, zorgt de
gemeente voor een goede oplossing. Wat dat betreft lopen we achter. Ondanks dat
Nederland 10 jaar geleden het VN verdrag inzake de rechten van personen met een
handicap heeft getekend*.”
Wat schort er in Nederland aan?
“Heeft iets te maken met politieke constellatie, waarin de VVD
al heel lang een grote rol speelt. De VVD vreesde dat ondernemers
daardoor op kosten zouden worden gejaagd en voor de rechter zouden kunnen worden
gesleept als ze niet meteen aanpassingen doen. Je mag ondernemers geen
onnodige en onredelijke eisen opleggen is de VVD van mening.
Zo werkt dat niet. Wil je een cultuurverandering tot stand brengen, begint
dat bij een wettelijke basis. En natuurlijk speelt geld ook een
rol.”
“Voor de ratificatie van het VN-Verdrag was
het ook noodzakelijk dat de redelijkheidseis werd toegevoegd. Want natuurlijk
is het niet redelijk te verwachten dat iedere ondernemer van de ene dag op de
andere dag zorgt voor optimale toegankelijkheid.”
“‘Redelijkerwijs’ kun je van een kroeg waar één rolstoelgebruiker per
jaar komt niet verwachten dat hij veel geld uitgeeft aan een
gehandicaptentoilet. Uit ervaring weet ik dat het geen zin heeft met de wet in
de hand die kroegbaas zwart te maken. Creëer bewustzijn, ga het gesprek aan.
Daarmee bereik je veel meer. Het kost gigantisch veel tijd, ik merk dat door
bewustwording mensen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid
nemen.”
Je hebt humor, maar je kunt ook bijten
“Als het moet gedragen we ons als Mafioso. De kwestie met de
verwijderde brievenbussen van PostNL. We spraken PostNL daarop aan, het
antwoord was teleurstellend: ‘We denken aan de ruggen van onze postbestellers.
Toen hebben we ons als Maffia gedragen. Een social platform met 12 duizend
volgers helpt natuurlijk wel. We hebben alles gemobiliseerd wat we hadden.
Binnen twee dagen werden er vragen in de Tweede Kamer gesteld.”
Speel je deze kaart vaak?
“Nee hoor, de spaarpuntenactie van Optimel is daarvan een
voorbeeld. Je kon punten sparen voor theaterbezoek. Op internet kon je alleen
niet kiezen voor een gehandicaptenplaats. Telefonisch kon je geen gebruik maken
van je punten. Na een gesprek is dit keurig opgelost. Je kon vanaf dat moment je
gehandicaptenplaats telefonisch regelen. Ook met de ANWB hebben we stappen
gezet. In vergelijkende test naar de kwaliteit van parkeergarages wordt ook de
toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers meegenomen. Niet met de wet in de hand,
maar door bewustwording bereik je het meest.”
Humor is jouwe handelsmerk
“Je bereikt daar het meest mee. Valide mensen durven meestal
geen grappen te maken over handicaps. Terwijl gehandicapten de bijtende grap
niet schromen. Na het overlijden van de zwarte
gaten-wetenschapper Stephen Hawking hadden wij een post geplaatst
met ‘Stairway to heaven’. Keihard. Wordt goed gedeeld. Als valide mensen bij
zichzelf denken: Ja, hoe kom je met een rolstoel eigenlijk een trap op’ hebben
we alweer wat bereikt.
Bijtende, zwartgallige humor vind je op Facebook
/ Wheelchairmafia.
* Nederland heeft het Verdrag inzake
de rechten van personen met een handicap op 30 maart 2007 ondertekend. Op 14
juli 2016 is het VN verdrag voor rechten van mensen met een beperking pas
daadwerkelijk door Nederland geratificeerd.
Frank Sanders is met WheelChair Mafia aanwezig op Support 2018, hij deelt tijdens alle beursdagen zijn ervaringen en gaat met bezoekers en in gesprek.
Nog niet ingeschreven voor een bezoek aan de beurs Support?
Registreer je hier voor gratis toegang >
WheelChair Mafia neemt je mee in de wereld van de rolstoelgebruiker en de vele uitdagingen. Kom tijdens Support 2018 naar de lezing/sessie en meld je aan voor:
Woensdag 30 mei >
Donderdag 31 mei >
Vrijdag 1 juni >
Zaterdag 2 juni > *
* Meet & Greet
Op zaterdag 2 juni organiseert WheelChair Mafia aansluitend (om 15.15 uur) een Meet & Greet in Hal 8 op het speciaal daarvoor gereserveerde terras direct na/naast de (hoofd)entree.
Frank Sanders (foto door Chris Juby)