Welk gevolg heeft de verlaging van het gemeentelijke WMO budget voor jou?

De gemeenten en het Rijk zijn overeengekomen dat de budgetten van gemeenten voor het uitvoeren van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Jeugdwet vanaf 2017 omlaag gaan. Wat is hiervan het gevolg voor jou?
Eenmalige hersteloperatie
De afgelopen twee jaar hebben gemeenten teveel budget ontvangen om hun taken in het kader van de WMO en de Jeugdwet uit te voeren. Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) komt dit overschot niet door een ‘verkeerd’ beleid van gemeenten bij het verdelen van de budgetten, maar vanwege een foutieve inschatting van het aantal mensen dat onder de WMO en de Jeugdwet vallen. Veel mensen die bij de start van de decentralisatie in 2015 binnen de WMO en Jeugdwet gerekend werden, bleken in de praktijk namelijk onder de Wet Langdurige Zorg (Wlz) te vallen. Ook zijn er nog zo’n 12.000 mensen waar bij de herindicatie bleek dat ze via de WMO toch écht onvoldoende ondersteuning kunnen krijgen omdat ze ‘blijvend permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben’, en dus ‘opnieuw’ naar de Wlz gaan.
Het Rijk en VNG zijn overeengekomen dat het teveel ontvangen budget niet terugbetaald hoeft te worden. Wel wordt vanaf 2017 van het juiste aantal cliënten uitgegaan en wordt het budget dus naar beneden bijgesteld. Dit resulteert in een verlaging van het WMO budget met 179 miljoen euro in 2017 en met 168,8 miljoen euro in 2018. Het budget voor de uitvoering van de Jeugdzorg gaat met 47 miljoen euro in 2017 en met 16,8 miljoen euro in 2018 omlaag.
Wat is het effect op jouw eigen bijdrage WMO?
Je vraagt je wellicht af hoe deze verlaging van het gemeentelijke WMO budget jouw eigen situatie zal beïnvloeden. In ieder geval hoef je geen verhoging van jouw eigen bijdrage in de WMO te vrezen. Staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid en minister Dijsselbloem van Financiën hebben op Prinsjesdag aangekondigd dat ze 50 miljoen euro besteden om de eigen bijdrage voor zorg binnen de WMO in 2017 te verlagen.
Van Rijn en Dijsselbloem hebben berekend dat zo’n 290.000 huishoudens profiteren van deze verlaging van de eigen WMO bijdrage. Het effect zal het grootste zijn bij alleenverdieners met een chronisch zieke partner, de zogeheten groep ‘meerpersoonshuishouden onder de AOW-leeftijd’. Voor deze groep mensen betekent dit een verlaging van de eigen WMO bijdrage van 1.460 euro naar 63 euro per jaar.
Snel(ler) duidelijkheid over jouw eigen bijdrage
Nog een andere stap die Van Rijn overweegt, is het verkorten van de huidige, wettelijke termijn voor het berekenen en innen van de eigen bijdrage voor WMO voorzieningen. Van Rijn wil dat gemeenten en zorgaanbieders binnen 12 weken gegevens bij het CAK aanleveren, die de eigen bijdrage berekent en int. Het CAK moet vervolgens sneller de eerste rekeningen voor die eigen bijdrage aan jou als zorggebruiker bezorgen. Nu heeft het CAK daar nog maximaal 2 jaar de tijd voor, maar Van Rijn wil die termijn nu naar maximaal 4 weken terugbrengen. Het voorstel hiertoe is in de maak. Hierdoor krijg je als WMO zorggebruiker sneller te horen wat jouw eigen bijdrage wordt en worden stapelfacturen vermeden.
Zorgmijding onacceptabel
Deze maatregelen roepen schrijnende situaties die eerder dit jaar aan het licht kwamen, hopelijk een halt toe. Onderzoek van Binnenlands Bestuur en Ieder(in) toonde namelijk aan dat een kwart van de Nederlanders zorg en ondersteuning mijdt omwille van de (te) hoge eigen bijdrage voor deze WMO voorzieningen.
Er komt bovendien nog verder onderzoek naar deze zorgmijding. Het ministerie van VWS heeft in juni aan Zorgmarktadvies de opdracht gegeven om in 10 gemeenten na te gaan of hulpbehoevenden door de (hoge) eigen bijdrage voor WMO voorzieningen, afzien van hulp. Ze ondervragen hiervoor de plaatselijke ambtenaren die zich bezighouden met het beleid inzake de eigen bijdrage WMO, maar ook mensen die van een WMO voorziening gebruik maken én mensen die hulp of zorg uit de WMO hebben stopgezet. Op 1 oktober moet dit kwalitatieve onderzoek bij het ministerie liggen.
Eigen bijdrage WMO afschaffen?
Dat Van Rijn en Dijsselbloem geld uittrekken om jouw eigen bijdrage WMO te verlagen, is goed nieuws. Maar zou het niet nog beter zijn als ie eigen bijdrage helemaal afgeschaft wordt? Ook deze discussie wordt momenteel in Den Haag gevoerd. De SP is van mening dat de eigen bijdrage afgeschaft kan worden als gemeenten hun geld dat zij hebben op de plank hebben liggen inzetten. Hiervoor is het nodig dat het Rijk de gemeenten voldoende geld geeft én dat er op toegezien wordt dat ze hun budget ook daadwerkelijk uitgeven aan de betrokken doelgroepen.
Overzicht alle artikelen over Wmo op SupportBeurs.nl >
Wmo – Wmo vergoeding – Wmo bijdrage – Eigen bijdrage – Wmo voorziening – Wmo budget – CAK