Wmo verplicht zorgvragers niet vrijwilligers te zoeken
Afgelopen juli werden de gemeenten Maastricht en Wassenaar door de rechtbank op de vingers getikt met betrekking tot hun uitvoering van de Wmo. Beide gemeenten boden de zorgvragers in kwestie tijdelijk individuele begeleiding aan, met als doel in die tijd vrijwilligers te vinden om hen in de toekomst langdurige en intensieve begeleiding te bieden. Zowel de Rechtbank Limburg als de Rechtbank Den Haag oordeelden dat dit niet past bij een goede uitvoering van de Wmo.
Vrijwilligers zoeken niet verplicht in Wmo
Afgelopen juli werden de gemeenten Maastricht en Wassenaar door de rechtbank op de vingers getikt met betrekking tot hun uitvoering van de Wmo. Beide gemeenten boden de zorgvragers in kwestie tijdelijk individuele begeleiding aan, met als doel in die tijd vrijwilligers te vinden om hen in de toekomst langdurige en intensieve begeleiding te bieden. Zowel de Rechtbank Limburg als de Rechtbank Den Haag oordeelden dat dit niet past bij een goede uitvoering van de Wmo.
Rechtbank Limburg
De Rechtbank Limburg sprak haar oordeel uit in een zaak, die een Maastrichtse vrouw tegen de gemeente had aangespannen. De gemeenten verstrekte de eiseres een tijdelijke maatwerkvoorziening, met het idee dat zij zo haar sociale netwerk kon uitbreiden. Dit sociale netwerk zou haar dan in de toekomst langdurig de nodige ondersteuning kunnen verlenen. De rechtbank vindt dat dit niet is wat in de Wmo bedoeld wordt met een beroep kunnen doen op je eigen netwerk. Verder oordeelde de rechtbank dat de gemeente niet zorgvuldig onderzoek had gedaan naar haar concrete, specifieke ondersteuningsbehoefte.
De rechtbank kende de eiseres een voorlopige voorziening toe; de gemeente Maastricht moet nu individuele begeleiding van acht uur per week toekennen in de vorm van een Persoonsgebonden budget (Pgb). Precies wat de vrouw in kwestie had gevraagd. De gemeente moet vervolgens een nieuw besluit nemen, maar moet dit nu baseren op een gedegen onderzoek naar haar ondersteuningsbehoefte.
Rechtbank Den Haag
Ook de gemeente Wassenaar ging de fout in toen ze besloot een rolstoel gebonden man geen individuele begeleiding onder de Wmo 2015 toe te kennen. Wanneer hij langer dan een half uur de deur uit gaat, zoals in casu naar de hockeyclub, was volgens medisch advies de nabijheid van een verpleger nodig én is er hulp vereist voor het laden en lossen van (sport)materiaal uit de aangepaste auto. De gemeente oordeelde dat de verpleger door de Zorgverzekeringswet (Zvw) kon worden vergoed en dat een vrijwilliger het laden en lossen voor zijn rekening kon rekenen en kende dus geen ondersteuning toe. De rechtbank van Den Haag was het hier niet mee eens. Allereerst oordeelde de rechter dat de gemeente Wassenaar niet zonder keukentafelgesprek een besluit kon nemen over de ondersteuningsaanvraag. Bovendien was het medisch advies, waarop de gemeente haar besluit baseerde, onvoldoende en ‘niet tot stand gekomen zoals dat volgens de Wmo en de gemeentelijke verordening had gemoeten’. Tot slot was de rechter ook niet te spreken over het feit dat door het getreuzel van gemeente Wassenaar in de bezwaarprocedure, de eiser inmiddels al anderhalf jaar niet meer naar zijn hockeyclub, een belangrijk onderdeel van zijn sociale leven, had kunnen gaan.
De rechtbank kende de eiser een voorlopige voorziening toe: tot zes weken nadat opnieuw een besluit wordt genomen over het bezwaar, moet de gemeente een Persoonsgebonden budget (Pgb) verstrekken voor veertien uur individuele begeleiding in de week. In aanloop van een nieuw besluit, moet de gemeente de aard en omvang van de ondersteuningsbehoefte van de aanvrager alsnog goed onderzoeken.
Conclusie
De gemeente mag alleen rekening houden met ondersteuning uit je sociale netwerk, als deze mogelijkheid ook daadwerkelijk aanwezig is. Het is niet de bedoeling dat je zelf een vrijwilliger moet zoeken, die je langdurig / persoonlijke ondersteuning biedt. In haar besluitvorming moet een gemeente binnen zes weken na je aanvraag goed onderzoek doen naar je persoonlijke situatie, je behoeften en voorkeuren en de eventuele aanwezigheid van een sociaal netwerk of andere voorzieningen.
Ben je het zelf niet eens met een beslissing van je gemeente over een ondersteuningsaanvraag of heb je een klacht? Je staat niet machteloos!
