Nieuws

De uitzending van Nieuwsuur van maandag 20 november 2017 richtte de aandacht op de problemen die je als zorgvrager ondervindt sinds de decentralisatie van de zorg, nu drie jaar geleden. In de uitzending werd een recent onderzoek van koepelorganisatie Ieder(in) belicht naar de werking van ons zorgstelsel. Conclusie: maandenlange procedures, ondoorzichtige regels en niet-deskundige ambtenaren zorgen ervoor dat je je bij het aanvragen van zorg in een moeras van bureaucratie bevindt.

Zorg verandert… maar niet altijd ten goede

Ieder(in) hield in het kader van het project ‘Zorg Verandert’ maar liefst vijftig interviews met aanvragers van zorg en ondersteuning en concludeert dat het systeem vol fouten zit. Als zorgvrager loop je vanwege bureaucratie nog steeds tegen onnodige drempels en obstakels aan. Ambtenaren die jouw zorgaanvraag moeten indiceren en afhandelen, blijken nog te vaak ondeskundig. En je ervaart nog te veel dat je niet echt serieus genomen wordt als je bij de instanties voor zorg en ondersteuning aanklopt.

De geïnterviewden krijgen het gevoel dat het vaak belangrijker wordt gevonden om te kunnen bezuinigen, dan om problemen van zieken daadwerkelijk te helpen oplossen. Directeur van Ieder(in) Illya Soffer benadrukt in Nieuwsuur dat het om stelselmatige problemen gaat. Problemen zijn er vooral bij de gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Maar ook bij de aanvragen van zorg en ondersteuning in het kader van de Wet langdurige zorg (Wlz), zorgverzekeringswet (Zvw) en de Jeugdwet gaat er nog veel mis.

Frustratie bij zorgvrager

Terwijl de decentralisatie van de zorg tot doel had om de zorg dichterbij de zorgvrager te brengen en diens zelfredzaamheid te vergroten, ervaren veel zorgbehoevenden in de praktijk juist het tegenovergestelde. Voor sommigen is dit een onmogelijke klus gebleken, een weg vol obstakels en belemmeringen waar ze niet gemakkelijk doorheen komen en waar sommigen naar eigen zeggen erg gestrest en zelfs moedeloos van worden”, aldus Soffer.

Als je als zorgvrager moet ervaren dat er door zorgprofessionals en ambtenaren niet goed naar je wordt geluisterd, je bij hen niet op begrip kunt rekenen en ze bovendien ook nog de deskundigheid missen om je direct de juiste ondersteuning of voorzieningen toe te kennen, dan overvalt je een gevoel van frustratie en onmacht. Aanvraagprocedures nemen soms wel maanden in beslag, omdat professionals door hun eigen onwetendheid eerst informatie en advies bij derden willen opvragen. Soms wordt een aanvraag door een instantie aanvankelijk afgewezen en moet je eerst nog een tijdrovende bezwaarprocedure doorlopen, om de zorg en ondersteuning te krijgen waar je recht op hebt Je wordt dan wel alsnog in het gelijk gesteld, maar ondertussen is er weer veel onnodige tijd overheen gegaan.

Reacties

De verhalen uit deze casusstudie maken duidelijk dat mensen passende zorg en ondersteuning krijgen. De aanvraag ervan verloopt daarentegen soms stroef. Gemeenten en zorgaanbieders moeten hiermee aan de slag”. Deze reactie is belangrijk want het is Hugo de Jonge, de nieuwe minister van VWS, die verantwoordelijk is voor het zorgstelsel; zijn inzet is dus hard nodig wil het systeem verbeteren.

De maat is vol”, zegt Illya Soffer omdat dit lang niet het eerste onderzoek is dat dergelijke problemen aan het licht brengt en ze roept het nieuwe kabinet op om in te grijpen. Haar advies is om de indicatiestelling voor zorg via gemeenten onafhankelijk te maken en het eerste loket waar iemand zich meldt, verantwoordelijk te maken voor het realiseren van de oplossing voor de zorgvrager. Tot slot is het belangrijk dat Wmo-consulenten bijgeschoold worden, zodat ze beter in staat zijn om een oplossing te bedenken voor de problemen van zorgbehoevenden.

Bron: Nieuwsuur en Ieder(in)