Zorgwekkende situatie door patiëntenstop
Onlangs kwamen diverse thuiszorgorganisaties in het nieuws omdat ze een patiëntenstop afkondigden. Deze organisaties meldden dat ze vanwege geldgebrek (vooralsnog) geen nieuwe cliënten aannemen. Hoe verhoudt dit soort aankondigingen zich met de wens van de overheid om zorgbehoevenden zolang mogelijk zelfstandig te laten thuis wonen?
Eind september kondigden twee thuiszorgorganisaties een patiëntenstop aan. De verklaring voor deze mededeling luidde dat de organisaties niet langer alle gevraagde zorg kunnen leveren. Het ging hierbij om de Vierstroom Zorg Thuis in Zuid-Holland en de Stichting Zorgcentra Rivierenland (SZR) in Brabant.
Niet veel later werd duidelijk dat er bij ten minste zes instellingen een zodanig geldtekort is dat er geen nieuwe cliënten aangenomen worden. Het betrof thuiszorgorganisaties in onder andere Helmond, Gouda, Tiel, Rosmalen en de regio Ede.
Verkeerd inkoopbeleid
De achtergrond van de patiëntenstop ligt in het inkoopbeleid van de verzekeraars. Zij lijken niet goed te hebben ingeschat hoeveel extra ouderen en andere zorgbehoevenden thuis blijven wonen vanwege het sluiten van verzorgingshuizen. Nu het richting het einde van het jaar gaat, zijn bij sommige thuiszorginstellingen de krappe budgetten daardoor nu al op. Een woordvoerder van Opella, de instelling die in de regio Ede een patiëntenstop instelde, geeft aan dat zij nieuwe klanten doorverwijst naar aanbieders die nog wel ruimte hebben: “Met pijn in het hart. Overigens hebben we zo lang mogelijk gewacht met het nemen van deze maatregel. We hebben een tijdlang een deel van de overschrijding voor eigen rekening genomen, maar op een gegeven moment moet je daarmee stoppen.” Wel geeft de woordvoerder aan dat acute gevallen nog steeds worden geholpen.
Aan de onderhandelingstafel
Branchebelang Thuiszorg Nederland (BTN) behartigt de belangen van thuiszorgaanbieders. Directeur Hans Buijing geeft aan dat de eerder genoemde voorbeelden niet op zichzelf staan, maar slechts een topje van de ijsberg zijn. Maar liefst een kwart van de 170 aangesloten organisaties zou te maken hebben met soortgelijke problemen en 80 procent van de leden zou verwachten binnen 2 jaar failliet te zijn. “Alleen”, zo meldt Buijing, “durft het merendeel dat niet publiekelijk te zeggen” (bron: AD).
Dat het onderwerp gevoelig ligt, heeft te maken met het feit dat veel aanbieders rond deze tijd van het jaar rond de onderhandelingstafel zitten met de zorgverzekeraars. Het ligt voor de hand dat de zorgaanbieders er alles aan doen om de sfeer positief te houden zodat de onderhandelingen zo gunstig mogelijk uitpakken.
Wettelijke plicht tot verlenen zorg
Eind oktober meldde de SP Kamervragen te gaan stellen over verschillende patiëntenstops, die volgens Tweede Kamerlid Van Gerven ronduit ‘onacceptabel’ zijn. Staatssecretaris Van Rijn reageerde begin november in een Kamerbrief dat niemand verstoken mag blijven van zorg en dat het de wettelijke plicht van aanbieders en verzekeraars is om hiervoor te zorgen. Hij heeft momenteel geen totaaloverzicht van het aantal thuiszorgaanbieders dat een patiëntenstop hanteert. Verder zegt Van Rijn dat de aantallen die BTN noemde niet terug te horen zijn bij patiëntenfederatie NPCF, maar dat er desondanks al gesprekken gaande zijn met de zorgverzekeraars. Het is te hopen dat de onderhandelingen zodanig uitpakken dat een ieder die recht heeft op thuiszorg deze ook daadwerkelijk kan blijven ontvangen.
